29 Ağustos 2016 Pazartesi

Orta Doğudaki Manda Yönetimlerinin Kurulması ve Büyük Devletlerin İzlediği Politikalar Nelerdir ?

Orta Doğudaki Manda Yönetimlerinin Kurulması

  • Ortadoğu tarihte pek çok medeniyetin merkezi olması.
  • Zengin yeraltı ve yerüstü kaynaklarına sahip olması
  • Sanayileşmiş ülkeler için zengin hammadde kaynaklarına ve pazar alanlarına sahip bulunması
  • Tarih boyunca önemli ticaret yollarının geçiş noktasında bulunması gibi etkenlerle önemli bir konumda olmuştur.
  • Bu etkileri günümüzde de varlığını devam ettirmektedir.


Ortadoğu'da büyük devletlerin uygulamış olduğu Politikalar

  • On dokuzuncu yüzyılın sonlarında Hicaz, Yemen, Suriye, Filistin, Irak gibi Arap halkının yaşadığı topraklar, Osmanlı Devleti'nin kontrolündeydi.
  • Başta Petrol olmak üzere zengin yeraltı kaynaklarının bulunduğu bu topraklara sahip olmak isteyen İngiltere ve Fransa bölgedeki Arap kabileleri Osmanlı Devleti'ne karşı kışkırtmaya başladı.
  • Bu doğrultuda Mekke Şerif'i Hüseyin ile Mısır'daki İngiliz Valisi mac-mahon arasında 1916 da bir anlaşma imzalandı İngiltere'nin bağımsızlık verileceğine inanan Şerif Hüseyin kendisini Arap Kralı ilan etti.
  • Necd Emir'i olan Abdülaziz Suud , Şerif Hüseyin'in Krallığını tanımadı.
  • Arap kabileleri arasında yaşanan bu liderlik mücadelelerini İbni Suud kazandı Ve kendisini Hicaz ve necd Kralı ilan etti.
  • İngiltere 1927 yılında bu devleti tanıdık Böylece 1932 yılında Suudi Arabistan Krallığı kurulmuş oldu.
  • İngiltere yemeyen de de kendisine bağlı bir Krallık kurmak istediği ise de bu girişimi başarısız oldu. Özellikle İtalya'nın desteklediği Yemen bağımsızlığını ilan etti.
  • Irak İngiltere için coğrafi açıdan stratejik öneme sahip bir bölgeydi bunda akdenizle Basra Körfezi arasında bir köprü konumunda olması büyük rol oynuyordu.
  • Birinci Dünya Savaşı sırasında bu bölgeye önemli bir askeri yığınak yapan İngiltere savaşın sonlarına doğru da başta Musul olmak üzere bölgenin tamamını ele geçirdi.
  • İngiltere Birinci Dünya Savaşı sonrasında Mısır ve Ürdün'de de kendisine bağlı yönetimleri iş başına getirerek bu ülkelerdeki varlığını güçlendirmiştir.
  • Özellikle Süveyş Kanalı'nın kontrolünün sağlanması açısından Mısır'daki İngiliz varlığı büyük önem taşıyordu.  İngiltere Mısır'daki nüfusunu arttırarak Süveyş Kanalı'nın kontrol altında tutmayı başarmıştır.
  • Birinci Dünya Savaşı'nın ardından İngiltere gibi Fransa'da Ortadoğu'daki varlığını güçlendirme çabasındaydı.
  • 1920 de San Remo da yapılan konferans sonrasında Suriye ve Lübnan'ın yönetimi Fransa'ya verildi.
  • Daha sonraki süreçte Filistin ve çevresi İngiltere'ye bırakılırken Suriye ve Lübnan'da Fransız mandası yönetimler kurulmuştur.
  • Kurtuluş Savaşı'nda Anadolu'da büyük bir direnişle karşılaşan Fransa 1921 yılında yapılan Ankara antlaşması ile Anadolu'dan çekilmek zorunda kalmıştır.
  • Savaş karşıtı kamuoyu baskısının artması üzerine Lübnan ve Suriye'de kalamayacağını anlayan Fransa bu ülkelerden çekildi 1926 yılında Lübnan'ın 1930da da Suriye'nin bağımsızlığını tanımıştır.



Doğu'da yeni bir güç, Japonya

  • On dokuzuncu yüzyılın ortalarına kadar feodal bir yönetimin hakim olduğu Japonya'da şogun adı verilen derebeyler ülkesinin yönetiminde söz sahibiydiler.
  • Daymiyo adı verilen Toprak beyleri ise Samuray olarak adlandırılan savaşçı derebeyler şoguna bağlıydılar.
  • Ülkede İmparatorun pek bir etkisi bulunmamaktaydı.
  • 1867 yılında mutsuhito onun İmparator olmasıyla Japonya'da batılılaşma süreci hız kazandı Ve pek çok yenilik hareketi birbirini izlemiştir.  Böylece tarihte Meiji Restorasyonu olarak adlandırılan reform süreci Japonya'da başlamış oldu.
  • 1868 yılında feodal düzen yıkıldı ve modern bir hükümet kurulmuş oldu.

Bu dönemde yapılan yeniliklerden bazıları şu şekilde sıralanabilir.

  • 1872 yılında tüm şampuanlara cinsiyet farkı gözetmeksizin ilköğretim zorunlu hale getirildi Siyasi partiler kuruldu
  • 1868 1898 yılları arasında 2190 fabrika kurulmuştur.
  • 1871 yılında ilk gazete çıkarıldı.
  • 1873 te askerlik mecburi görev oldu.
  • Çağdaş bankacılık sistemi oluşturuldu.
  • Ordu'nun model hale getirilebilmesi amacıyla Prusya'dan askeri Uzmanlar getirildi.
  • Japon donanmasını güçlü hale getirmek için İngiltere donanması örnek alındı.
  • Takvim değiştirildi.
  • 1889 yılında ilk anayasa ilan edildi.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder