Orta
Doğudaki Manda Yönetimlerinin Kurulması
- Ortadoğu tarihte pek çok medeniyetin merkezi olması.
- Zengin yeraltı ve yerüstü kaynaklarına sahip olması
- Sanayileşmiş ülkeler için zengin hammadde kaynaklarına ve pazar alanlarına sahip bulunması
- Tarih boyunca önemli ticaret yollarının geçiş noktasında bulunması gibi etkenlerle önemli bir konumda olmuştur.
- Bu etkileri günümüzde de varlığını devam ettirmektedir.
Ortadoğu'da büyük devletlerin uygulamış olduğu Politikalar
- On dokuzuncu yüzyılın sonlarında Hicaz, Yemen, Suriye, Filistin, Irak gibi Arap halkının yaşadığı topraklar, Osmanlı Devleti'nin kontrolündeydi.
- Başta Petrol olmak üzere zengin yeraltı kaynaklarının bulunduğu bu topraklara sahip olmak isteyen İngiltere ve Fransa bölgedeki Arap kabileleri Osmanlı Devleti'ne karşı kışkırtmaya başladı.
- Bu doğrultuda Mekke Şerif'i Hüseyin ile Mısır'daki İngiliz Valisi mac-mahon arasında 1916 da bir anlaşma imzalandı İngiltere'nin bağımsızlık verileceğine inanan Şerif Hüseyin kendisini Arap Kralı ilan etti.
- Necd Emir'i olan Abdülaziz Suud , Şerif Hüseyin'in Krallığını tanımadı.
- Arap kabileleri arasında yaşanan bu liderlik mücadelelerini İbni Suud kazandı Ve kendisini Hicaz ve necd Kralı ilan etti.
- İngiltere 1927 yılında bu devleti tanıdık Böylece 1932 yılında Suudi Arabistan Krallığı kurulmuş oldu.
- İngiltere yemeyen de de kendisine bağlı bir Krallık kurmak istediği ise de bu girişimi başarısız oldu. Özellikle İtalya'nın desteklediği Yemen bağımsızlığını ilan etti.
- Irak İngiltere için coğrafi açıdan stratejik öneme sahip bir bölgeydi bunda akdenizle Basra Körfezi arasında bir köprü konumunda olması büyük rol oynuyordu.
- Birinci Dünya Savaşı sırasında bu bölgeye önemli bir askeri yığınak yapan İngiltere savaşın sonlarına doğru da başta Musul olmak üzere bölgenin tamamını ele geçirdi.
- İngiltere Birinci Dünya Savaşı sonrasında Mısır ve Ürdün'de de kendisine bağlı yönetimleri iş başına getirerek bu ülkelerdeki varlığını güçlendirmiştir.
- Özellikle Süveyş Kanalı'nın kontrolünün sağlanması açısından Mısır'daki İngiliz varlığı büyük önem taşıyordu. İngiltere Mısır'daki nüfusunu arttırarak Süveyş Kanalı'nın kontrol altında tutmayı başarmıştır.
- Birinci Dünya Savaşı'nın ardından İngiltere gibi Fransa'da Ortadoğu'daki varlığını güçlendirme çabasındaydı.
- 1920 de San Remo da yapılan konferans sonrasında Suriye ve Lübnan'ın yönetimi Fransa'ya verildi.
- Daha sonraki süreçte Filistin ve çevresi İngiltere'ye bırakılırken Suriye ve Lübnan'da Fransız mandası yönetimler kurulmuştur.
- Kurtuluş Savaşı'nda Anadolu'da büyük bir direnişle karşılaşan Fransa 1921 yılında yapılan Ankara antlaşması ile Anadolu'dan çekilmek zorunda kalmıştır.
- Savaş karşıtı kamuoyu baskısının artması üzerine Lübnan ve Suriye'de kalamayacağını anlayan Fransa bu ülkelerden çekildi 1926 yılında Lübnan'ın 1930da da Suriye'nin bağımsızlığını tanımıştır.
Doğu'da
yeni bir güç, Japonya
- On dokuzuncu yüzyılın ortalarına kadar feodal bir yönetimin hakim olduğu Japonya'da şogun adı verilen derebeyler ülkesinin yönetiminde söz sahibiydiler.
- Daymiyo adı verilen Toprak beyleri ise Samuray olarak adlandırılan savaşçı derebeyler şoguna bağlıydılar.
- Ülkede İmparatorun pek bir etkisi bulunmamaktaydı.
- 1867 yılında mutsuhito onun İmparator olmasıyla Japonya'da batılılaşma süreci hız kazandı Ve pek çok yenilik hareketi birbirini izlemiştir. Böylece tarihte Meiji Restorasyonu olarak adlandırılan reform süreci Japonya'da başlamış oldu.
- 1868 yılında feodal düzen yıkıldı ve modern bir hükümet kurulmuş oldu.
Bu dönemde yapılan yeniliklerden bazıları şu şekilde sıralanabilir.
- 1872 yılında tüm şampuanlara cinsiyet farkı gözetmeksizin ilköğretim zorunlu hale getirildi Siyasi partiler kuruldu
- 1868 1898 yılları arasında 2190 fabrika kurulmuştur.
- 1871 yılında ilk gazete çıkarıldı.
- 1873 te askerlik mecburi görev oldu.
- Çağdaş bankacılık sistemi oluşturuldu.
- Ordu'nun model hale getirilebilmesi amacıyla Prusya'dan askeri Uzmanlar getirildi.
- Japon donanmasını güçlü hale getirmek için İngiltere donanması örnek alındı.
- Takvim değiştirildi.
- 1889 yılında ilk anayasa ilan edildi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder