Sınıf Yönetimini Etkileyen Değişkenler nelerdir ?

Sınıf  Yönetiminin Değişkenleri

 Sınıf yönetimi ile bağlantılı olan değişkenler neredeyse sınırsız gibi görünmektedir.  Genel olarak öğrenci ,öğretmen ,okul ,eğitim ortamı ,eğitim yöntemi, aile ve çevre sınıf yönetimi ile ilgili olan önemli değişkenler olarak ele alınabilir.

Sınıf yönetiminin değişkenlerini şu başlıklar adı altında ele alabiliriz.

-Öğrenci özellikleri

-Okulun özellikleri
-Öğretmen özellikleri

-Eğitim ortamı ve özellikleri

-Çevre özellikleri

1.Öğrenci Özellikleri: Öğrenme öğretme ortamı denilen sınıfın etkili öğrenmelerin gerçekleşebilmesi için uygun hale getirilmesinde öğrencilerin fiziksel zihinsel ve sosyal gelişim düzeyleri , hazırbulununuşluklukarı ilgili ihtiyaçlarının bilinmesi büyük önem taşımaktadır.

Her gelişim döneminde öğrencinin gelişim özelliklerinin ve bunun doğal bir sonucu olarak davranışlarının farklılığı sınıf yönetimine yansır ve uygulamaları değiştirir.

Örneğin ilk yıllarda çocuklar  sınıf kurallarına daha çok ihtiyaç duyarlar.Üst sınıflara doğru ergenlik çağının başlamasıyla, düzene uyum sorunları da artar ve yetişkinlere karşı tavır alma
kızgınlık ve sabırsızlık gibi davranışlar daha sık görülür. Öğrencilerin sınıf düzeyleri arttıkça ve özellikleri değiştikçe öğretmenlerin sınıf yönetimi davranışlarına etkisi azalmaz  , sadece farklılık gösterir.

2.Okulun özellikleri: Sınıf içinde bulunduğu okulun bir parçasıdır. Bu nedenle sınıfın en yakın çevresini oluşturan okulun fiziksel yapısı,  sahip olduğu olanaklar, öğrenci sayısı , yönetim anlayışı ve yöneticilerin özellikleri, sınıf yönetimi etkilemektedir. Okulun eğitim işlevlerini yerine getirilebilmesi ,öğrencinin gereksinimlerini karşılayabilecek ve okulun amaçlarını gerçekleştirecek fiziksel bir yapıya, nitelikli öğretmenleri ve yöneticileri okul -veli
iletişimini ve bunların etkileşimi sonucu oluşacak olumlu okul iklimine bağlıdır. Okul binasının ve donanımının kullanışlı olması , okul yönetiminin yapısı ve okul öğrenci sayısının artışı okulun özellikleri arasında sayılabilir.

3.Öğretmen özellikleri: Sınıf yönetimini etkileyen söz konusu değişkenler arasında en belirleyici değişken eğitim süreçlerinin düzenlenmesinden ve yürütülmesinden sorumlu olan öğretmenlerdir. Öğretmen davranışlarının öğrenciler üzerindeki etkisi ile ilgili yapılan çeşitli araştırmalar sonucunda elde edilen bilgiler , bireysel özellikleri ve kişilik yapısı davranışları , hayat görüşü ve yaşam biçimi ile öğretmenin bir çocuğu ailesinden sonra etkileyen en önemli kişi olduğunu göstermektedir.

Öğretmenler de bulunması gereken kişilik özellikleri hakkında Birçok araştırma yapılmış ve Sonuçta farklı kişilik özelliklerinin üzerinde durulmuştur.

Görev heyecanı duyan sıcaklık ve espri anlayışına sahip , güvenilir , başarı için yüksek beklentiye sahip , motive edici ve destekleyeceğim farklı durumlara ayak uydurabilen esnek ve bilgili öğretmenler birçok eğitim araştırmacısının yetkili öğretmenin tanımını yaparken üzerinde hemfikir oldukları kişisel özelliklerdir.

Etkili öğretmenlik için öğretmenlerin şefkatli ,destekleyici ,öğrencileri için en iyisini düşünen konularda uzman ,veliler ,yönetici ve meslektaşları ile iyi ilişkiler kurabilen yaptığı işten heyecan duyan ve en önemlisi öğrencilerinin herhangi bir şey öğretebilme yeteneğine sahip olması gerekmektedir.

4.Eğitim ortamı ve özellikleri: Eğitim ortamı ,sınıfın fiziksel davranışsal ve eğitim ortamlarının birleşmesiyle oluşur eğitim ortamının fiziksel özellikleri etkili öğrenme - öğretme sürecinin ayrılmaz bir parçasıdır.

eğitim ortamı sınıf yönetiminin aslında  önemli bir unsurdur. Sınıf etkinliklerinin yer aldığı ortam ,öğrencinin ve öğretmenin en yakın çevresi olarak sınıf yönetiminin sürekli ve etkileyici bir değişkenidir. Bu ortam öğrencilerin motivasyonunu , öğretmen ve öğrenci ilişkilerini kalitesini etkilemektedir.

Sınıftaki fiziksel değişkenlerin, öğrenci sayısı, ısı ,ışık, renk ,temizlik görünüm ,yerleşim düzeni gibi özelliklerinin düzenlenmesi öğretmenin sorumluluğundadır. Etkili bir sınıf yönetimi için eldeki olanaklar ölçüsünde fiziksel değişkenlerin güdüleyici -öğretici ve ilgi çekici bir şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.

5.Çevre özellikleri çevre değişkenleri: Bir davranışın güdüleyici olduğu bildiği gibi engelleyicisi de olabilir bu İki gönüllü etki hem yakın hem de uzak çevreden gelebilir.  Yakın çevre öğrencinin her gün içinde bulunduğu çevredir. Öğrenci ve okul çevresinin kültürel yapısı öğrencinin aile ve arkadaş çevresi okulun amaçlarına ulaşmasında önemli bir rol oynamaktadır.

Aile , öğrenci davranışının en önemli değişkenidir. Ailedeki birey sayısı , ailenin gelir durumunu , eğitim durumu aile içi ilişkiler ve anne -babanın kişilik özellikleri öğrenci davranışının belirleyicilerinden bazılarıdır. Gelir durumu, eğitim durumu, çalışma ve yaşam koşulları gibi bir dizi sosyo -ekonomik farklılıklar gösteren ailelerin okula yönelik beklentilerinde de farklılıklar olması doğaldır.

Bundan dolayı okul ve ailenin eğitim anlayışının örtüşmediği noktalar çıkabilmektedir. Aileyi tanıma, öğretmene davranış esnekliği tanır. Ailenin çeşitli özellikleri öğrencilerin sorunlarının çözümünde öğretmene doğrudan bilgi sağlar. Çocuğun bulunduğu çevrenin kültürel yapısı sınıfı etkileyen bir diğer faktörüdür. Çevrede gözlenen olumsuz davranış örnekleri , Sokak kültürünün baskıları öğrenciler aracılığı ile sınıfın ortamına yansıyabilir, öğrenci davranışının kazanılmasında en etkili ortamlarda biri de arkadaş gruplarıdır.

Öğrencinin yakın çevresi içindeki bu gruplara girişi , grupların etkinlik türleri davranış biçimleri çocuğun davranışlarını etkiler. Ailenin yardımı ile çocuğun yakın çevresi içindeki grupların davranışlarını etkilemeye çalışarak öğrencinin istenen davranışları kazanmasına yardımcı olunabilir. Eğitsel kol çalışmalarının yanı sıra sanat kültür ve sportif etkinliklerde Bu amaçla yararlanmak mümkündür. Olumsuz davranış örneklerinin sergilendiği medya , fiziksel güç kullananların kahraman olarak gösterildiği filmlerin , öğrencilerin davranışlarını olumsuz yönde etkileyerek öğretmenin çabalarına fazla şans tanımamaktadır.

Öğrencilerin toplumsal yaşamda karşılaşılan bu tür olumsuz örneklerden etkilenmemesi için toplumsal yapı ve işleyiş bu örnekleri rastlanılmayan , rastlanıldığında da bu tür davranışların asla başarılı olmayacağı şeklinde kurulmalıdır.

Sevgiyle kalın....