Psikolojik Danışma ve Psikolojik Danışma Türleri

                                                  PSİKOPLOJİK DANIŞMA

Psikolojik danışma nedir? Psikolojik danışma hizmetleri günümüz rehberlik hizmetlerine önemli bir yere sahiptir. Başlangıçta rehberlik hizmetlerinin bir bölümün olarak görülen psikolojik danışma yavaş yavaş rehberlik hizmetlerinin asıl amacı olarak kabul edilmeye başlanmıştır.
Psikolojik danışmanın rehberliğin merkezinde yer alması ve gitgide rehberliğin bütününü kapsayacak kadar öne çıkması rehberlik hizmetinin önce rehberlik ve psikolojik danışman olarak anılmasına sebep olmuştur.
Ancak daha sonra rehberliğin yönlendirme anlamına gelen klasik tanımı yerini bilgi sunmak fonksiyonu öne çıkınca artık psikolojik danışma ve rehberlik şekilde kullanılmaya başlanmıştır.
psikolojik danışman bireylerin kendilerini tanımalarına güçlü ve zayıf oldukları gönüllerini bilmelerine ve karşılaştıkları durumlara etkili çözümler üretebilmelerine yardımcı olmak amacıyla bir uzman Danışman tarafından sunulan yardım hizmetidir.
Psikolojik danışma, danışmandan sadece problem anında bilgi almak gibi bir şey olmayıp aynı zamanda kişinin kendi ilgi ve kabiliyetlerini tanımak onların nerelerde kullanabileceğini öğrenmek ve nihayet onları geliştirmek için bilgi yardımı almak gibi bir fonksiyonu da vardır.

Öğrencileri değişik uyum sorunları ,,başarısızlık karar verme güçlüğü ,sınav ve stresle baş etme gibi yapılacak psikolojik danışma hizmetleri teknik ve uzmanlık gerektiren bir konu olduğu için bu hizmetleri rehberlik ve psikolojik danışma uzmanlarınca yürütülür.
Ancak öğrenciyi tanımak ilgi ihtiyaç ve yetenekleri doğrultusunda yetiştirmek alan seçiminde yardımcı olmak etkili ders çalışma tekniklerini kazandırmak türündeki hizmetleri öncelikle öğretmenler yerine getirir.
Çünkü bu yardım için öğrencinin psikolojik yardım talebinde bulunması beklenmemelidir.

Psikolojik danışmanlar: bireye, yani danışana saygı ile esas alan önyargısız ve koşulsuz olarak bireyi kabul eden danışanı etkileme, geliştirme, yargılama ve zorlama davranışlarından kaçınan danışanı dikkatlice dinleyen ve anlamaya çalışan empati Kurma, gizlilik esasına bağlı sürekli bir yardım hizmeti sunan uzman kimselerdir.

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin sağlıklı yapılabilmesi için biri ya da öğrencinin tanınması gereken yönlerinin tespit edilmesi ve başlıca psikolojik danışma kuramlarının bilinmesi ve profesyonel bir hizmet sunmak için bireyi tanıma tekniklerinin uygulanması gerekmektedir.

Psikolojik danışma hizmeti verilen bireylerden gözlenen başlıca özellikler şunlardır:

• Öz saygısı ve özgüveni düşük bireyler
• Karmaşık ve derin problemi olanlar
• Kaygılı korkulu ve kuşkucu özelliği olanlar
• Öfke kızgınlık ve saldırgan özelliği olanlar
• Okul başarısı düşük bireyler
• İletişim sorunu yaşayan kişiler
• Cinsel fonksiyon bozukluğu olan bireyler.

Psikolojik danışma türleri:

1. Bireyle psikolojik danışma. 

2.Grupla psikolojik danışma

Psikolojik danışma bu süreçten yararlanan danışanların sayısı bakımından bireyle psikolojik danışma ve grupla psikolojik danışma olmak üzere ikiye ayrılır.

Danışmanın bir danışana yönelik gerçekleştirdiği danışma bireyle psikolojik danışmadır.
Danışmanın 6-12 danışana yönelik gerçekleştirmiş olduğu terapötik yardımlar ise grupla psikolojik danışmadır.
Psikolojik danışma temelde kişiye yönelik bir psikolojik yardım ilişkisidir.
Ancak grubunun yarattığı sosyal atmosfer ve grup dinamizmi bazı problemler için bireysel yardım ilişkisinden daha etkili olabilmektedir.

Grupla Psikolojik danışmanın olumlu ve olumsuz yönleri:

A.Olumlu Yönleri

• Empati sağlamak
• Başka birileri tanımayı ve olaylara onların gözüyle bakmayı sağlar.
• Bireyler arası iletişim hoşgörü ve sorunları paylaşma alışkanlığı geliştirir
• Bir gruba ait olma benimsenme duygusu geliştirir
• Ortak problemlere farklı yönlerden yaklaşma becerisi kazandırır.
• Birey değerliliğini hisseder
• Başkalarının benzer sorunlar karşısında uyguladıkları çözüm yollarını öğrenme şansı bulur.

B.Olumsuz yönleri

• Derin duygulara girilmez
• Korku ve kaygıları engellemek zordur
• Gizliliği sağlamak zordur
• Grup dinamiği sağlayacak uzmanı bulma ve bu süreci zamana yaymak zordur
• Grubun üyeleri baskın olarak diğer üyeleri etkileyebilir
• Birey grupta pasif ve silah kalabilir
• Grup içindeki görüş ayrılıkları bireyleri olumsuz etkileyebilir.

Güdümlü ve güdümsüz psikolojik danışma

 Güdümlü psikolojik danışma: Bu yaklaşımda danışmana odak olma ve yetki yani otorite statüsü tanınmaktadır. Bu yaklaşımda danışanın yetişme ya da gelişimi yapacağı seçimlerin ya da alacağı kararların sorumluluğu danışmanın yükümlülüğündedir.
Bu nedenle danışman danışma sürecinde danışana telkinlerde bulunmakta öğüt vermekte ona yol göstermektedir.
Danışma sırasında sorunu tanımlama sorunu nedenlerini ve giderilmesi yollarını saptama ve danışanı belli hedeflere yöneltme görevi önder konumunda olan danışmanındır.

Güdümsüz psikolojik danışma: Danışanı odak alan psikolojik danışma yaklaşımın öncüsü olan Rogers’e göre danışman danışan da kendisi arasında yakın ve güven verici bir hava yaratmalıdır.
Psikolojik danışma bu güven ortamında danışmanın benlik yapısının yumuşamasını yatırmış olduğu yaşantıları algılamasının ve benliğine katılmasını sağlama süreci olarak uygulanmalıdır.
Rogers ve yandaşlarına göre her bireyin doğuştan büyüme gelişme ve kendini gerçekleştirme gücüne sahiptir. Bu güç uygun koşullarda ve elverişli ortamlarda kendini göstermektedir.
kişide kendini yönetecek güç de vardır. Bu nedenle kendini yönetme bireyin hakkıdır.

Danışman; danışana , bir yetke gibi değil ; anlayan koşulsuz kabul gösteren, değerlendirmeyen kendi değer yargılarını danışana telkin etmekten kesinlikle kaçınan bir kişi olarak davranmalıdır.
Danışanı odak alan bu psikolojik danışma yönü insana verilmiş olan çağdaş değerlere uygun olduğu insanı demokratik toplumun değerli, saygın üyesi olarak gördüğü için daha çok benimsenen bir tanışma yöntemidir.

Psikolojik Danışma Hizmet Alanları

Rehberlik Hizmetlerinde Psikolojik Danışma Hizmet Alanı

 REHBERLİK HİZMET ALANLARI

1)PSİKOLOJİK DANIŞMA HİZMETLERİ: Pkolojik danışma bireylerin kendilerini daha iyi anlayabilmesi ,daha iyi tanıyabilmesi kişilerin sorunlarının kaynağını farkına varması ve aynı şekilde sorunla baş etme becerisi kazanabilmeleri için kendisi için daha gerçekçi kararlar alabilmesi ve sağlıklı bir kişisel gelişim sürdürebilmesi amacıyla danışanın ve danışmanın karşılıklı olarak yüz yüze kurulan psikolojik yardım ilişkisi olarak tanımlamak doğru bir tanım olur.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi bu yardımı alan bireylere danışan yardımı veren uzman kişilere ise danışılan yani psikolojik danışman denir. Psikolojik danışma hizmeti rehberlik hizmetinin tam merkezinde yer alır. bütün okullarda psikolojik danışma hizmetlerinin çeşitli uyum sorunlarını çözmek isteyen ,başarısızlık, karar verme güçlüğü gibi problemler yaşayan öğrenciler olduğu kadar kendini tanımak ve geliştirmek isteyen herkesin yararlanabileceği bir yardım şeklidir.

Pskolojik danışma yardımı bir süreci ifade eder Bu süreç içinde bireye kendini ve sorunlarını gerçekçi bir gözle görmesi ve bireylerin sorunlarına uygun çözümler bulması için yardım edilir.

Psikolojik danışmanın kendine özgü ilkeleri ,etik kuralları ,kurumsal temelleri uygulama teknikleri ve kullandığı yaklaşımlar mevcuttur bu konuda bilgi ve beceri kazanmak uzun bir eğitim gerektiren durumdur.

Psikolojik danışma hizmetleri birden fazla şekilde verilebilir. Bunlar bireysel veya grupla psikolojik danışma şeklinde yapılabilir bireysel psikolojik danışman genellikle Haftada bir kez 45 ya da 50 dakikalık oturumlar şeklinde verilir. Grupla psikolojik danışma ise yine haftada bir defa 1.5 - 2
saatlik oturumlar biçiminde gerçekleştirmek mümkündür. Üye sayısı genellikle 8 kişi ile 12 kişi arasında değişebilmektedir.

Psikolojik danışma kavramı birçok anlamda kullanılabilir. Bunlar görüşme ve Psikoterapi kavramlardır. Görüşme: Psikolojik danışma kavramına göre daha genel bir kavramı ifade edilir. Yaygın olarak bilgi toplama ve bilgi vermek amacıyla kullanılabilmektedir. Psikoterapi kavramı ,ise yine psikolojik danışma gibi bir psikolojik yardım hizmeti sunar psikoterapi hizmeti daha çok hastahane ve psikiyatri kliniklerinde uygulanan bir yöntemdir, daha çok derin kişilik ve uyum problemi yaşayan kişilere karşı kullanılan bir yardım biçimidir.

Bu hizmetin amacı daha çok insan doğasına bakış açısı benimsenen ilkeler danışan danışman arasındaki ilişkilerin biçimi danışmanın rolü ve fonksiyonları kullanılan yöntem ve teknikler gibi konularda benzer ve farklı görüşler benimseyen için çeşitli psikolojik danışma yaklaşımları mevcuttur bu yaklaşımların başlıcaları şunlardır.

1.Psikoanalitik yaklaşım (psikanaliz)

2.Davranışçı yaklaşım

3.Hümanistik ( insancıl) yaklaşım 

4.Bilişsel yaklaşım 

5.Akılcı duygusal yaklaşım

Daha sonraki yazılarımızda yaklaşımların açıklamalarına yer vereceğiz.

sevgiyle kalın...