Ahlak Gelişimi ve Piaget'in Ahlaki Gelişim Dönemleri

                                                    AHLAK GELİŞİMİ

Ahlak bireyin doğru davranış ile yanlış davranışı ayırt edebilmesini sağlayan ilkeler ve değerlerin oluşturmuş olduğu bir bütünden ibaret kurallar topluluğudur.

Ahlak gelişimi çocukların belirli davranışları doğru ya da yanlış olarak değerlendirmelerine rehberlik eden ve kendi eylemlerinin yönetmelerini sağlayan ilkeleri kazanma süreci biçiminde ele alınır.

Bu süreç toplumun tüm değerlerine kayıtsız şartsız edilgin bir uyma değil topluma etkin bir uyuma sağlamak için değerler sistemi oluşturma sürecini verilen addır.

Her bireyin ahlak gelişimi belirli aşamaları izler.
Ancak tüm bu aşamalar o bireyin bilişsel gelişiminden bağımsız olarak meydana gelmez tam tersine bilişsel gelişime paralel gelişen bir durumdur.

Piaget'in Ahlak Gelişimi Kuramı

Çocukların ahlak gelişimlerini anlatmak için çocukların kuralları nasıl yorumladıklarını öğrenmenin önemli olduğunu vurgular ve düşünür.
Piaget'e göre çocukların ahlak gelişim özelliklerini anlamak için çocukların oyunlarını gözleyerek açıklama yapılması gereğini belirtmiştir.
Piaget kuramında , çocuğun bilişsel gelişimi ile ahlaki görü ve yargıları arasında sıkı bir ilişki olduğuna inanmaktadır.
Piaget ahlak gelişimini 3 evre halinde ele alıp incelemektedir.

Bunlar: 1. Alak öncesi dönem   2. Dışsal kurallara bağlılık dönemi   3.Ahlaki özerklik dönemi

Şimdi Piaget'in ahlaki gelişim dönemlerini sırasıyla ele alıp inceleyelim

Ahlak Öncesi Dönem: ( 0 -6 yaş)

• Benmerkezcilik eylemleri nedeniyle kendi dışındaki bireylerin görüşlerini dikkate alma konusunda önemli güçlükler yaşarlar.
• Çocuklar iki yaş civarında Kural olmaksızın oynarlar.
• 2-6 yaş arasındaki çocuklar kuralların farkındadır ancak ne amaçla korunduğuna ya da onları neden izlemek gerektiğini anlayamazlar.

Dışsal Kurallara Bağlılık Dönemi (6 - 10 yaş)

• 6 -10 yaş arasındaki çocuklar kuralların izlemede sık sık tutarsızlık göstermekle birlikte kuralları kabul etmektedirler.
• Bir otorite tarafından son olduğunu ve değiştirilemez olduğunu düşünürler.
• Kayıtsız şartsız otoriteyi uyuma söz konusudur.
• Kurallara uymamanın sonunda cezalandırılacağını bilir. Davranışın gerisindeki neden dikkate alınmaz.
• Bu yaştaki çocuklar için şu örneği verebiliriz bilerek Bahçede bir çiçek koparan çocuktan farkında olmadan üç çiçeği Ezen bir çocuk daha fazla suçludur ve daha fazla cezalandırılmalıdır.
• Oyun kurallarının grubun kararına göre değiştirilebileceğini anlayamazlar.

Ahlaki Özerklik Dönemi (10 yaş ve üstü)

• Bu evrede 10 - 12 yaşlarda artık çocuklar oyunu aynı kurallar çerçevesinde oynayabilirler.
• Piagget 10 - 12 yaşlarında kuralların oyuncular arasındaki anlaşmazlıkları , uyumsuzlukları en aza indirmek için konulduğunu anlayabilecek durumda olduğunu belirtir.
• Kurama göre , bu dönemdeki çocukların , bireylerin anlaşarak kuralları değiştirebileceklerini kavrayabilecek durumdalar.
• Bunlara göre ceza artık kurallarının ihlal edilmesi ile otomatik olarak devreye giren ve uygulanması gereken bir durum değildir.
• Bu devredeki çocuklar için kurallar ihlal edildiği zaman ihlal sırasındaki niyet ve ihlal eden kişinin içinde bulunduğu durum dikkate alınıp öyle değerlendirilmelidir. 

                                Kohlberg'in Ahlaki Gelişim Evreleri