XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı İmparatorluğundaki Gelişmeler II.Meşrutiyet ve 31 Mart Olayı Kpss , Ygs, Lys Hazırlık

XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı İmparatorluğu

II. Meşrutiyet Dönemi 1908-1918

İkinci Meşrutiyet'in künyesini şöyle verebiliriz;

İlan tarihi: 24 Temmuz 1908

İlan eden Osmanlı padişahı: II.Abdülhamit

İlan edilmesine etkili olan grup: İttihat ve Terakki Cemiyeti

İlan edilmesinde etkili olan dış gelişme: Reval Görüşmeleri

Savunulan düşünce: Türkçülük

Meşrutiyet'in ikinci defa ilan edilmesinde şunlar etkili olmuştur;

Azınlıklara temsil Hakkı vererek devletinin dağılmasını önlemek

Balkanlardaki bunalımda ayaklanmaları sona erdirmek

Rusya'nın Panslavizm çabalarını önlemek

Avrupa devletlerinin Osmanlı devletinin iç işlerine karışmasına engel olmak , düşünceleri etkili olmuştur.

Bilgilendirelim:  İttihat ve Terakki Cemiyeti 1889 tarihinde çoğu Makedonya'da görevli genç subayların oluşturduğu aydınlar sınıfıdır .
Şam'da Vatan ve Hürriyet Derneği'ni Kuran Mustafa Kemal daha sonra İttihat ve Terakki Cemiyeti ile birleşmiş ancak ittihatçıların siyasete fazla karışmalarından rahatsızlık duyarak bir cemiyetten ayrılmıştır.

İttihat ve Terakki Cemiyeti Osmanlı Devleti'nde ikinci Meşrutiyetin ilan edilmesinde etkili olmuştur.

İttihat ve Terakki Cemiyeti 31 Mart Olayı ile Osmanlı yönetiminde etkili olmaya başlamıştır.

İttihat ve Terakki Cemiyeti babı Ali baskını ile Osmanlı iktidarını resmen ele geçirmiştir.

II. Meşrutiyet'in ilanını takip eden dönemde Osmanlı Devleti'nin hiç karışıklığından ve güçsüzlüğünden faydalanan ,

Bulgaristan bağımsızlığını ilan etti.

Düşünelim:  Bu gelişme Osmanlıcılık fikir akımının başarılı olmadığını gösterir.

Avusturya Macaristan Bosna Hersek iyi topraklarına kattığını açıkladı.

Girit Osmanlı Devleti'nden ayrılarak Yunanistan'a bağlanma kararı aldı.

31 Mart Olayı 13 Nisan 1909

İstanbul'da Avcı taburlarının başlattığı Meşrutiyet karşıtı bir ayaklanmadır.

Dikkat: 31 Mart Olayı Osmanlı tarihinde rejimi değiştirmeye yönelik ilk ve tek ayaklanmadır.

31 Mart Olayı'nın sonuçları:

1. Komutanlığı'nın Mahmut Şevket Paşa'nın kurmay başkanlığının Mustafa Kemal'in yaptığı hareket ordusu Selanik'ten İstanbul'a gelerek ayaklanmayı bastırılmıştır.

Düşünelim:  Bu gelişme Osmanlı Devleti'nde Ordu'nun yenilik taraftarı olduğunu veya yenilikleri korumaya çalıştığını gösterir.

2. II.Abdülhamit tahttan indirilerek yerine kardeşim Mehmet Reşat padişahları getirilmiştir.

3. Kanuni esasi'nin bazı maddeleri değiştirilerek padişahın yetkileri kısıtlanmıştır.

Bilgilendirelim: 1909 Anayasası arasındaki değişiklikler şöyledir.

Basın üzerindeki sansür kaldırıldı.

Padişahın Sürgün yetkisi elinden alındı.

Hükümet padişaha karşı değil meclise karşı sorumlu hale getirildi.

Padişahın veto hakkı sınırlandırıldı.

 İttihat ve Terakki Hürriyet ve itilaf ve Ahrar fırkaları kurularak çok partili yaşama geçildi.

Düşünelim:  Bu değişiklikler Osmanlı Devleti'nin demokratikleşme yolunda önemli bir adım attığının göstergesidir.

Osmanlı Devleti'nde sened-i ittifak sözleşmesi Tanzimat ve Islahat fermanları ile başlamış olan demokrasi hareketleri bir ve II. Meşrutiyet ile gelişme göstermiş ancak 1911 den sonra başlayan savaşlar gerçek, anlamda demokrasinin yerleşmesine engellemiştir.

Osmanlı Devleti'nde demokratikleşme adımları şu şekilde sıralanır.

Senedi ittifak sözleşmesinin imzalanması  (1808)

 Osmanlı Devleti'nde mutlak Otoritenin yetkileri kısıtlanmıştır.

Tanzimat Fermanı'nın ilan edilmesi (1839)

Osmanlı Devleti'nde kanun üstünlüğü kabul edilmiştir.

Islahat Fermanı'nın ilan edilmesi (1856)

 Osmanlı Devleti'nde azınlık ayrıcalıkları genişletilmiştir.

I.Meşrutiyet'in ilan edilmesi (1876)

 Osmanlı Devleti'nde anayasal parlamenter yönetime geçilmiştir.

II. Meşrutiyet'in ilan edilmesi (1908)

 Osmanlı Devleti'nde çok partili hayata geçirmiştir