3 Mart 2016 Perşembe

Güzel Sanatlar İçinde Edebiyatın Yeri ve Önemi Lys Hazırlık



GÜZELSANATLAR İÇİNDE EDEBİYATIN YERİ
Sanat nedir: Sanat, insanın bir zamanlar yaşamış olduğu duyguyu kendinde canlandırdıktan sonra, aynı duyguyu başkalarının da hissedilebilmesi için hareket ,ses ,çizgi, renk veya sözcüklerle belirlenen biçimlerde ifade etmek yönteminden doğmuştur.

Sanat bir duygu, tasarı, güzellik gibi anlatımlarda kullanılan yöntemlerin tamamı veya bu anlatım sonucunda ortaya çıkan üstün yaratıcılıktır.
Yaratılanların bir yönüyle güzel ve etkileyici olması onun sanat olarak nitelendirdiğimiz iyi sağlayacaktır.
Güzel Sanatlar ise edebiyat müzik resim, heykel, Mimarlık, tiyatro gibi insanda coşku ve hayranlık uyandıran sanatların tümüne verilen isimdir.
Diğer bir deyişle Güzel Sanatlar insanın çevresi ve doğal karşısında hissettiklerini çizgi renk şekil ses Söz veririm gibi unsurları kullanarak anlatılmasıyla meydana gelen şeydir.

Güzel Sanatların Temel Özellikleri Nelerdir?

Güzel Sanatlar gerçeklerin sanatçının duyusuyla yeniden yorumlanmasıdır. Sanatçı bunu yaparken güzellik, etkileyicilik, öğreticilik, evrensellik, yaratıcılık gibi özellikleri göz önünde bulundurur.
Çünkü sanat eserinde temel amaç insanda güzellik duygusu uyandırmaktır. Sanat insanlarda bu duyguyu yaratarak insana fayda sağlar.
İnsanların maddeye dayanan ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan bilgi deneyim ve ustalık gerektiren işlerin Zanaat nedir. Ssanat eseri sağladığı faydalar yönüyle sanat eserlerinden ayrıdır. Onun sağladığı fayda maddi değil manevidir.
Sanatın ve zanaatin malzemesi ortak olabilir.
Örneğin bir tahta parçasını Marangozda kullanabilir, heykeltraş’ta kullanabilir. Sanatçı o pastayı işlerken ondan güzellik yaratmayı amaçlayan Vadisi insanların günlük ihtiyaçlarını karşılayacak malzemeler atmayı amaçla onun için öncelik yaratıcının insanın işini kolaylaştırmaktadır.

Güzel Sanatların Sınıflandırılması

Her sanatçı kendisini, farklı malzemelerle farklı biçimlerde ifade eder. Kimi ses ve dili , kimi  maddeyi, kimi hareketi kullanır.
Burada önemli olan sanatçının dünyayı algılayış biçimini kullandığı malzeme ile birleştirerek ifade etmesidir.
O halde sanatları kullanılan malzemeye göre şu şekilde sınıflandırmamız mümkündür.
 
                             GÜZEL SANATLAR  
İşitsel (Fonetik ) Sanatlar , Görsel (plastik) sanatlar, Dramatik (Ritmik) sanatlar olarak üçe ayrılır.
İşitsel (Fonetik) Sanatlar:
Edebiyat  
Müzik

Görsel (plastik) Sanatlar:
 Mimari
Heykel
Resim
Hadis

Dramatik (Ritmik) Sanatlar:
Tiyatro
Dans
Sinema
Bale
Opera

GÜZEL SANATLARIN SINIFLANDIRILMASI
1.Edebiyat: Sözcüklerle yapılan bir güzel sanat etkinliğidir. Edebiyat insanı, yine insana şiirle ya da düz yazı ile anlatır.
Bunu yaparken de dilin tüm olanaklarından faydalanır. Çünkü Edebiyat insana dair her şeyi sanatçının söz süzgecinden geçirerek sözcüklerle yeniden yaratır ve estetik biçimde insana sunar.

2.Resim: Renklerin kullanımı ile ortaya çıkan güzel sanat etkinliği İyidir. İnsanlardan bu yana mağara duvarlarına taşlara deriye kağıda çeşitli maddelerle çizgiler ve renkler kullanılarak resim yapılmıştır.
O halde şöyle diyebiliriz resim çizgilerin şekil ve renklerle bir ahenk oluşturması yoluyla sanatçının kendisini ifade etmesini sağlayan bir yoldur.

3.Heykel: Var olan ya da hayalde canlandırılan varlıklara taş çamur tahta maden gibi maddelerle boyut kazandırarak onları şekillendirmeye dayalı bir sanattır.

4.Mimarlık: Estetik zevkler göz önünde tutularak insanlara yeni yapılar yapma mekanlar tasarlamaya dayalıdır. Tarihi olma özelliğini kazanmış yapıtlar, tapınaklar, camiler, Saraylar bir medeniyetin Mimari eserlerini meydana getirirler mimari eserlerde estetik yarar ve işlevsellik bir aradadır.

5.Musiki: Müzik sesleri belirli bir resme göre düzenlenerek melodi biçiminde geçirildiği güzel sanat dalıdır. Doğada var olan tüm sesler bir ahenk oluşturacak biçimde yeniden düzenlenir.

6.Tiyatro: olmuş ya da olması mümkün bir durumun bir olayın sahnede oyuncular tarafından canlandırılması sanatıdır.

7.Dans: Müziği uyularak yapılan estetik vücut hareketlerinin kompozisyonda yapılan bir sanat etkinliği bir dans ve müzik ve vücut hareketleri iç içedir.

8.Opera: Sözlerinin bütünü veya çoğu şarkılı olarak söylenen müzikli tiyatro eseridir. Operada sözler bestelenir. Beden hareketleri ve mimikler bestelenmiş sözlerle birleşir tiyatrodan farkı da budur.

9.Bale: Dansı Jest, mimik ve sahne düzenlemesiyle birleşmesinden oluşur beden müziğin ahengi ile estetik bir sor meydana getirir. Bale dans ile gerçekleştirilen bir çeşit tiyatro olarak da nitelendirilebilir. Operadan farkı sözsüz olmasıdır.

10.Hat: Çizgi anlamına gelen hat güzel yazı sanatıdır. Burada amaç el yazısına estetik bir görünüm kazandırmaktır.

11.Sinema: Herhangi bir hareketi düzenli aralıklarla parçalara bölerek bunların resimlerini belirleme ve sonra bunları gösterici yardımıyla karanlık bir yerde bir ekran veya perde üzerine yansıtarak hareketi yeniden oluşturma işidir.
Güzel sanatların dalı olarak sinema yansıtılmaya uygun olan filmleri yaratma sanatıdır.




BİLİM VE GÜZEL SANATLAR ARASINDAKİ FARKLAR

1. Bilim Evrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgi ilimdir.

Sanat ise duygu tasarı ve güzelliğin anlatımında kullanılan yöntemlerin tamamı veya bu anlatım sonucunda ortaya çıkan üstün yaratıcılık Türk sanat ve bilim arasındaki en temel fark da budur. Yaratıcılık.

2. Bilim evreni anlamlandırmaya açıklamaya çalışır bunu yaparken genelgeçer gerçeklerden deneysel verilerden yararlanır.

Sanat ise evreni sanatçının duyuş ve düşünüşu ile yeniden canlandırmaya çalışır. Buna göre sanat kurgusaldır ve sanatta öznellik ağır basar.

3.Sanatta soyut duygu ve düşünceler çeşitli yöntemlerle yaratılarak ortaya konur.

Bilimde ise somut gerçekler soyut formül teori ve yasalarla açıklanır.

4. Sanatın amacı bir güzellik yaratmak insanda estetik zevk oluşturmaktır.
Bilim ise doğrulara ulaşıp insanı bilgilendirmeyi amaçlar.

5. Sanat bireyseldir, kişisel duygular düşünceleri ele alır bu duygular tüm insanlığı ilgilendiren bilir ama sanatçının yorumu söz konusu olduğunda sanatçı kişisel olma niteliğini korur.
 Bilim ise kişiden kişiye değişmeyen gerçekleri ele alır.

GÜZEL SANATLARIN İÇİNDE EDEBİYATINYERİ


Edebiyat; dili ile gerçekleştirilen malzemesi, dil olan güzel sanat etkinliğidir. Edebi eser ise sanat değeri olan eseridir.  Edebi eserlerde estetik zevk gözetilerek yeniden yaratılan bir dil kullanılır. Nasıl ki resmin dili renk , müziğin dili nota,  dansın dili ritim ve hareket ise edebiyatta da sözcükleri yeniden şekillendirerek kendi estetik dilini yaratır.

Edebi eser ve diğer tüm sanat eserleri gibi sanatçının üslubunu yansıtır. Üslup sanatçının düşünme ve tasarlama biçimidir.
Bu Biçim edebi eserin özgünlüğünü sağlar. Sanatçı, üslubuyla kurmaca bir dünya yaratır. Bu kurgu Gerçeklerden beslenir ama yazarın yeniden yarat sıvıyla meydana getirilen bir gerçeklik yansıtır.
bunun altında yatan neden ise Öncelikle insanda güzellik duygusu oluşturmaktır. Çünkü Edebiyat; Sözde yazıda düşüncede hayalde güzellik demektir. Bilim nasıl ki akla mantığa öğretmeye yönelik ise sanat da insan ruhunu doyurmaya güzelleştirmeye yönelik ki bu nedenle edebiyatta güzel sanat dallarından biridir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder