Milli Varlığa Düşman Cemiyetler. Türklerin Kurduğu Zararlı Cemiyetler ve Azınlıkların Kurduğu Cemiyetler ve Özellikleri. Kpss - Ygs Hazırlık Notu

Milli Varlığa Düşman Cemiyetler

Teali  İslam Cemiyeti:  Milli Mücadele'ye karşı çıkan bu cemiyet vatanın kurtuluşunu Hilafet ve saltanatın güçlendirilmesinde görmüştür.

Kürt teali Cemiyeti : Amacı Wilson ilkelerine dayanarak İngilizlerin himayesinde Erzurum ,Diyarbakır, Van, Bitlis, Harput illerini kapsayan bölgede bir Kürt devleti kurmaktır.

Sulh ve selameti Osmaniye Fırkası:  Damat Ferit Paşa hükümeti destekleyen bu fırka Kurtuluş'un padişahın ve halifenin emirlerine uyarak sağlanacağını savunmuştur.

İngiliz muhipleri Cemiyeti:  İngiliz mandasını fikrini savunmuşlardır.

Wilson prensipleri Cemiyeti:  Bu cemiyet kurtuluşu Amerika himaye veya mandasında aramıştır.

Hürriyet ve itilaf Fırkası : 1911 de İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne karşı kurulan bu Fırka Milli Mücadele hareketine şiddetle tepki göstermiştir.

Milli varlığa düşman cemiyetlerin özellikleri:

 Milli Mücadele karşıdırlar itilaf devletlerinin işgallerine karşıdılar.

 Kurtuluş şu Mustafa Kemal ve arkadaşlarının Anadolu'da başlatmış olduğu mücadelede değil , İstanbul Hükümeti'nin politikalarında aramaktadırlar.

Manda ve himaye fikrini savunmuşlardır.

Azınlıkların kurmuş olduğu cemiyetler:

Rum azınlığın kurduğu cemiyetler

Mavi Mira cemiyeti

Etniki eterya Cemiyeti

Pontus Rum Cemiyeti

Kordos Cemiyeti

Bunların amaçları eski Bizans İmparatorluğu'nu yeniden canlandırmak Yunan ordusuna yardımcı olmak Karadeniz'de eski Pontus Rum Devleti'ni yeniden kurmak.

Ermeni azınlığın kurduğu cemiyetler:

Hınçak ve Taşnak cemiyetleri

Amaçları Wilson ilkelerinden yararlanarak Çukurova, Erzurum ,Bitlis, Van, Elazığ ,Diyarbakır dolaylarında bir Ermeni Devleti kurmaktır.

Yahudi azınlığın kurduğu cemiyetler:

Musevi alyans Cemiyeti

Makabi Cemiyeti

Amaçları Osmanlı ülkesindeki ayrıcalıklarını arttırmak Filistin'de bağımsız devlet kurmak

Mondros Ateşkesi Sonrası İşgallere karşı Kurulan Milli Cemiyetler ve Özellikleri. Kpss ve Ygs Hazırlık İnkılap Ders Notu

Memleketin Durumu ve Cemiyetler 

Wilson ilkelerinin hiçe sayılarak Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanması ve bu mütareke hükümlerinin Hukuksuz biçimde uygulanması

İstanbul hükümetinin görevini yapmaması diğer taraftan işgal bölgelerindeki zulümler ,Vatansever Anadolu halkını tek başına direnişe sevk etmiştir.

MİLLİ CEMİYETLER

Trakya paşaeli Cemiyeti: Trakya Bölgesi Edirne'de kurulmuştur .

Yunanistan'a karşı kurulmuştur.

Özelliği ilk kurulan cemiyetler yeni Edirne ve ahali gazetelerini çıkarmıştır

İzmir müdafaa-i Hukuk Cemiyeti : Kurulduğu bölge Ege Bölgesi İzmir

 Yunanistan'a karşı ve Rum azınlığa karşı kurulmuştur.

 Amacı İzmir'in işgalinden önce kurulan bu cemiyetin amacı İzmir'in Türklere ait olduğunu dünya kamuoyuna basın yoluyla duyurmaktı

Reddi İlhak Cemiyeti:  Kurulduğu bölge Ege Bölgesi -İzmir

Yunanistan ve Rum azınlığa karşı kurulmuştur.

Amacı  İzmir'in haksız işgaline karşı savunma amacıyla millet Teşkilatı meydana getirerek Yunan işgalini fiilen karşı koymuştur.

Trabzon muhafaza-i Hukuk Cemiyeti:  Karadeniz bölgesinde kurulmuştur.

 Pontus rumlarına karşı kurulmuş olan bir cemiyettir.

Amacı Trabzon merkezli olarak kurulan bu Cemiyeti'nin amacı Karadeniz bölgesinde faaliyet gösteren ve Pontus davası Güden rumlara karşı mücadele etmektir.

Doğu Anadolu müdafaa-i Hukuk Cemiyeti:  Doğu Anadolu Bölgesi'nde kurulmuştur.

 Ermenilere karşı mücadele amaçlıdır.

Amacı:  Cemiyeti'nin amacı Doğu Anadolu'nun Ermenilere verilmesini önlemek için ayrıca bu cemiyet Erzurum kongresinin toplanmasında etkili olmuştur.

Kilikyalılar Cemiyeti : Çukurova bölgesinde kurulmuştur.

 Fransızlar ve Ermenilere karşı mücadele amaçlıdır.

Amacı:  Cemiyeti'nin amacı Çukurova Bölgesi'nin Türk vatanının bir parçası olduğunu belirterek bölgenin Fransızlar ve Ermeniler tarafından işgal edilmesinin önlemekti.

Milli Kongre Cemiyeti : Bütün vatanı savunan genel bir cemiyettir. İşgalci Güçler ve azınlıklara karşı kurulmuştur Bu cemiyet Parti Dernek fakülte Ocak ve hayır kurumlarını içine alan birçok kuruluşlar meydana gelmiştir amaçları Türkler hakkında yapılmış ve yapılmakta olan olumsuz propagandalara Basın Yayın yoluyla cevap vermek Türk halkının haklarını ve tarihi özelliklerini duyurmaktı.

Anadolu kadınları müdafaa-i Vatan Cemiyeti:  Sivas'ta kurulmuştur.  İşgalci Güçler ve azınlıklara karşı mücadele vermiştir Mustafa Kemal'in isteği ile kurulan Bu cemiyet İtilaf Devletleri temsilcilerine çektikleri telgraflarla vatanlarının uğradığı işgali protesto etmişlerdir.

Milli cemiyetlerin özellikleri :

• Bu cemiyetlere genel olarak müdafaa-i hukuk cemiyetleri adı verilir.
• Tek amaçları bağımsızlıktır.
• Osmanlı'dan ayrı farklı bir devlet kurma amaçları yoktur .
• Mlliyetçilik duygusu ile hareket etmişlerdir
• Hem işgalcilere hem de azınlıklara karşı mücadele etmişlerdir .
• Silahlı mücadeleye girişmişlerdir.
• Bölgesel olarak hareket etmişlerdir.
•  Sivas kongresinde Anadolu ve Rumeli müdafaa-i hukuk adıyla tek çatı altında birleşmişlerdir.

I.Dünya Savaşı Sonrası Barış'ı Korumak için Kurulan Bölgesel rgütler ve Wilson İlkeleri nelerdir ? İnkılap Tarihi Kpss Hazırlık

I.Dünya Savaşı sonrası Barış'ı korumak için kurulan bölgesel örgütler 

Küçük Antant: Çekoslovakya, Yugoslavya, Romanya katılmıştır. Bulgaristan ve Macaristan'a karşı oluşturulmuştur.

  

Rapolla Antlaşması: Almanya, Sovyet Rusya katılmıştır. Bu antlaşma Versay Antlaşması'na bir tepkidir.

Türk Sovyet dostluk saldırmazlık Paktı: Türkiye ve Sovyet Rusya katılmıştır. Musul sorununun bu tarihte Milletler cemiyetinde çözümlenmemiş olması Türk Sovyet yakınlaşmasında etkili olmuştur.

Briand - Kellog Paktı: ABD, Fransa, İngiltere , Almanya, Polonya, İtalya , Belçika, Çekoslavakya, Japonya katılmıştır. Türkiye ise 1929 da bu parkta katılmıştır.

 Locarno Paktı: ABD, İngiltere,  Fransa, Almanya, Belçika, Polonya, Çekoslovakya, Japonya , İtalya katılmıştır. Türkiye katılmamıştır.

Balkan Antantı: Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya, Romanya katılmış. Bulgaristan ve Arnavutluk katılmamıştır.

Sadabat Paktı: Türkiye, İran, Irak, Afganistan katılmıştır. Suriye katılmamıştır.

Wilson İlkeleri 8 Ocak 1918

ABD Başkanı Wilson İtilaf devletlerine kabul ettirdiği fikirler olup, kabul edilmesi şartıyla ABD'nin savaşa girebileceği belirtilmiştir.
1. Devletler arasında gizli antlaşmalar yapılmayacak, ittifaklar oluşturulamayacak, devletler arası ilişkilerde açıklık politikası izlenecektir.
2. Yenen devletler yenilen devletlerden toprak ve savaş tazminatı almayacaktır.
3. Devletler savunma gereksinimleri oranında silahlanacaklardır.
4. Devletler arasındaki sorunlar barış yoluyla çözümlenecek ve bu amaçla Milletler Cemiyeti kurulacaktır.

5.her Ulus kendi geleceğini belirleme hakkına sahip olacaktır.

6. Boğazlar bütün devletlere açık tutulacak ve bu durum Uluslararası bir garanti altına alınacaktır.
7.Osmanlı İmparatorluğu'nun Türk olan bölgelerine egemenlik hakkı verilecek Osmanlı yönetiminde yaşayan diğer uluslara çoğunlukla oldukları bölgelerde kendi geleceklerini belirleme hakkı tanınacaktır.

8.Belçika egemenlik haklarına dokunulmaksızın boşaltılıp yeniden kurulacaktır.

9. İşgal edilen Fransız topraklarının boşaltılıp Almanya'nın 1871 yılında alsas-loren almakla Yaptığı hatanın düzeltilmesi bu toprakların tekrar Fransa'ya geri verilmesi ve barışın garanti altına alınması sağlanacaktır.

Wilson İlkelerinin Önemi

1. İtilaf Devletleri çıkarlarına ters olan bu maddeleri ABD'nin desteğini alabilmek için kabul etmiş gibi göründüler.

 2.Wilson ilkeleri ile uzun süreli bir Barış ortamının kurulması amaçlanmıştır.

3. Wilson İlkeleri yenileceğini gören devletlerin savaştan çekilmelerinde ve dolayısıyla savaşın süresinin kısalmasının da etkili olmuştur.
4.Wilson İlkeleri'nin etkisiyle Ermeniler ,Rumlar , Araplar kendi Devletlerini kurmak amacıyla harekete geçtiler.

5.Wilson İlkeleri Fransa, İngiltere ve İtalya’nın gizli anlaşmaların da darbe vurmuştur.

Dikkat: İtilaf Devletleri sömürgeci politikalarıyla çalışmasına rağmen ABD'nin desteğini sağlamak için bu hükümleri onaylamak zorunda kaldılar. Ancak Paris Barış Konferansı'nda gündeme geçirdikleri manda ve himaye formülüyle Emperyalist politikalarına devam etmişlerdir.

Balkan Savaşları (I.balkan ve II. balkan Savaşı) 1912-1913 ve Sonrasında Gelişen Olaylar. İnkılap Tarihi kpss,ygs Hazırlık

BALKAN SAVAŞLARI ( 1912- 1913)

I. Balkan Savaşı:  Savaşı nedenleri:

 Fransız İhtilali ile ortaya çıkan milliyetçilik fikrinin etkisi

Rusya'nın Panslavizm politikası ile Balkan topluluklarının Osmanlı'ya karşı kışkırtılması

Osmanlı Devleti'nin Balkanlar'dan atılmak istenmesi

İngiltere'nin Reval Görüşmeleri indi Rusya'yı Balkanlar ve boğazlar üzerinde serbest bırakması

Trablusgarp Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin zayıflığının anlaşılması

I. Balkan savaşına katılan devletler:  Osmanlı Devleti'ne karşı, Bulgaristan önderliğinde Sırbistan, Yunanistan ve Karadağ savaşa girmiştir.

Osmanlı Devleti'nin Savaşı kaybetme nedenleri :

1.Balkanlardaki gelişmelerin yeterince takip edilememesi

2.Bölgedeki askerlerin büyük bir kısmının terhis edilmesi

3.Ordu'daki Subaylar arasında siyasi çekişmelerin yaşanması

4. Düzenli bir haberleşme sisteminin olmaması

5.Aynı anda 4 farklı cephede savaşılması.


Londra Antlaşması 30 Mayıs 1913
önemi:
1.Midye Enez hattının batısındaki tüm Topraklar Balkan Devletlerini terk edildi

2.Gelibolu Yarımadası dışındaki tüm Trakya, Edirne de dahil olmak üzere Bulgaristan'a bırakıldı

3. Arnavutluk ve Ege Adaları'nın geleceği büyük devletlerin kararına bırakıldı.

  

II. Balkan Savaşı Savaşı:

 Nedenleri:

1.Londra Antlaşması ile en büyük payın Bulgaristan'a verilmesi diğer balkan devletlerinin bu durumdan rahatsız olması

2.Yunanistan'ın, Bulgaristan'ın Ege Denizi'ne inmesinden haksızlık duyması

3.Osmanlı'nın Balkanlar'dan çekilmesiyle bölgede otorite boşluğunun doğması.

II.Balkan savaşına katılan devletler: Bulgaristan'a karşı ;Yunanistan, Sırbistan, Karadağ, Romanya ve daha sonra Osmanlı Devleti İkinci Balkan Savaşı'na katılmıştır.

Bükreş Antlaşması 10 Ağustos 1913:

Önemi: II.Balkan Savaşı sona ermiştir

Balkan devletleri bu anlaşmayı kendi aralarında imzalamışlardır.

İstanbul antlaşması 29 Eylül 1913:

 Önemi:

·         Osmanlı Devleti ile Bulgaristan arasında imzalanmıştır

·         Meriç Nehri iki devlet arasında sınır kabul edildi

·         Edirne Kırklareli ve Dimetoka Osmanlılara bırakıldı

·         Dedeağaç Bulgaristan'a bırakıldı

·         Bulgaristan'da kalan Türklere din ve mezhep özgürlüğü tanındı.

Atina Antlaşması 14 Kasım 1913:

Önemi:

·         Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında imzalandı

·         Yanya ,Selanik ve Girit Yunanistan'a bırakıldı

·         Meriç Nehri iki devlet arasında sınır kabul edildi.

Balkan Savaşları'nın sonuçları
1.Osmanlı Devleti'nde tüm Makedonya'yı batı trakya'yı ve Ege adalarını imroz ve Bozcaada dışındakileri kaybetti.
2. Arnavutluk Osmanlı Devleti'nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti.
3. Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki varlığı Doğu Trakya ile sınırlandı

4.Balkanlarda kalan Türk halkı azınlık statüsünü düştü

5. Balkanlar'dan Anadolu'ya ilk Türk göçleri yaşandı

6.Günümüze kadar devam eden Batı Trakya Türkleri sorunu ortaya çıktı.
7. Osmanlı Devleti'nin kendisinden ayrılan bu küçük devletlerle bile başa çıkamayacak kadar güçsüz olduğu ortaya çıktı.

8. İttihat ve Terakki Cemiyeti yönetimi tamamen ele geçirdi.
9. Talat, Cemal ve Enver paşaların devlet idaresindeki etkinliği arttı ( 3 Paşa Devri)

10.Osmanlıcılık fikrinin yerine Türkçülük akımı ön plana çıkmaya başladı

11.Almanya'dan Subaylar getirilerek Osmanlı ordusunun yeniden yapılandırılmasına gidildi.

Hatırlayalım:

• Osmanlı Devleti'nden ayrılarak bağımsız olan son Balkan toplumu Arnavutlardır.

• 1912 temmuzunda Halaskar zabitan (kurtarıcı Subaylar) olayıyla hükümetten uzaklaştırılan İttihat ve terakkiciler Edirne ve Kırklareli gibi Türk şehirlerinin elden çıkmasına büyük bir tepki göstererek 23 Ocak 1913 te Enver Bey önderliğinde bab-ı Ali Baskını düzenlemiş ve Osmanlı yönetimini resmen ele geçirmiştir.

•   I.Balkan savaşına katılmayıp İkinci Balkan Savaşına katılan devlet Romanyadır.

• Osmanlı Devleti İkinci Balkan Savaşı'ndan sonra Sırbistan ile bir anlaşma imzalayarak (İstanbul antlaşması 1914) Sırbistan sınırında kalan Türk halkının haklarını koruma altına alınmıştır.