Türkiyede Nemlilik ve Yağışlar ,Az yağışlı ve Çok Yağışlı Alanlar , Coğrafya Kpss ve Ygs Hazırlık Notları

                                                    TÜRKİYEDE NEMLİLİK VE YAĞIŞ

Türkiye'de nemlilik ve yağış: Ülkemizde nemlilik ve yağış denize uzaklık (denize uzaklaştıkça azalır). Yer şekillerinin kıyıya uzanış doğrultusu (Akdeniz'de Karadeniz bölgelerinde olduğu gibi Dağlar kıyıya paralel uzanıyorsa yağış fazla Menteşe Yöresi dışında Ege Bölgesi'ndeki gibi Dağlar kıyıya dik uzanıyorsa yağışı azadır.) Yükselti (belli bir metreye kadar yükselti arttıkça yağış artar) , hakim rüzgar yönü , basınç koşulları ve bitki örtüsü etkiler.

Bağıl (nisbi) nem: Mutlak nemin maksimum nemi olan oranıdır yüzde olarak ifade edilir. Sıcaklık arttıkça bağıl nem azalır. Bağıl nem yüzde yüzü aştığı durumlarda yağış başlar. En fazla Karadeniz'de en az ise Güney Doğu ve İç Anadolu bölgelerinde görülür.

Mutlak nem: Havada bulunan nemin gram cinsinden olan değeridir. Buharlaşmayla
Artar ve kıyılarda oldukça fazladır.

Maksimum nem: Havanın belli bir sıcaklıkta taşıyabileceği en fazla nem miktarı olarak tanımlanır. Sıcaklıkla doğru orantılıdır. Yazın Güneydoğu Anadolu'da , kışın Akdeniz'de en fazladır.

Not:Türkiye'de buharlaşma en fazla Güneydoğu Anadolu'da en az ise Karadeniz Bölgesi'nde görülür.

Türkiye'de Yıllık Güneşlenme ve Bulutluluk

 

Güneşlenme süresi enlem etkisi ile güneyden kuzeye doğru azalır.

Güneşlenme süresi en fazla Güneydoğu Anadolu'da en az ise Karadeniz bölgesindedir. Bulutlu gün sayısı ise en fazla Karadeniz en az ise Güneydoğu Anadolu'dadır.

Türkiye'de fazla yağış alan yerler:

Doğu ve batı Karadeniz kıyıları

Batı ve orta Toroslar Amanos (Nur) dağları

Menteşe Yöresi

Yıldız Dağları

Hakkari yöresi

Türkiye'de az yağış alan yerler:

Tuz Gölü çevresi

Iğdır Ovası

Ergene Havzası

Çoruh - Kelkit oluğu

Elazığ Malatya ovaları

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Güney kesimleri.

Hatırlayalım: Türkiye'de en az yağış alan bölge İç Anadolu'dur ancak şiddetli buharlaşma etkisiyle en kurak bölge Güneydoğu Anadolu bölgesidir.

I.dünya Savaşı Sırasında Gizli Anlaşmalarla Osmanlı İmparatorluğunun Paylaşılması Tasarıları.İnkılap Kpss ve Ygs Hazırlık

Osmanlı İmparatorluğunun Paylaşılması Tasarıları 

Gizli anlaşmalar:  Gizli anlaşmalar şunlardır.

 Boğazlar Antlaşması: İmzalayan devletler , Fransa, Rusya

 Özelliği : İstanbul Boğazlar ve çevresi Rusya'ya söz verilmiştir.

 Londra Antlaşması: imzalayan devletler İngiltere, Fransa, Rusya, İtalya

Özelliği: 12 Ada Antalya ve çevresi İtalya'ya bırakılmıştır. İtalya'da İtilaf Devletleri'nin yanında savaşa girmiştir.

Petrograd Protokolü: imzalayan devletler İngiltere, Fransa, Rusya

Özelliği : Boğazlar bölgesinde ek olarak Trabzon'a kadar Doğu Karadeniz kıyıları ile Erzurum Van ve Bitlis Rusya'ya bırakılmıştır.

Sykes-picot Antlaşması:  imzalayan devletler İngiltere ve Fransa  

Özelliği: Adana Antakya Suriye kıyıları ve Lübnan Fransa'ya,  Musul hariç Irak İngiltere'ye bırakılmıştır.

Saint Jean de maurienne alaşması:  imzalayan devletler İngiltere, Fransa, İtalya

Özelliği:  Konya ,Aydın, İzmir, Antalya İtalya'ya verilmiştir.

Saint Jean de maurienne

Mac Mahon Antlaşması : imzalayan devletler İngiltere ve Hicaz Emir'i
Özelliği: Araplara bağımsızlık sözü verilmiştir.

Düşünelim: Birinci Dünya Savaşı devam ederken imzalanan bu anlaşmalar İtilaf Devletleri'nin savaşı kazanacaklarına kesin gözüyle baktıklarını ve Osmanlı topraklarının savaş sonunda paylaşılmayacak kadar değerli olduğunu gösterir.

Dikkat:  Yalnızca ilgili hükümetlerin bilgisi dahilinde yapılan bu gizli anlaşmalar Savaşı'ndan çekilen Sovyet Rusya tarafında dünya kamuoyuna duyurulmuştur.

Hatırlayalım:  ilerleyen süreçte Rusya'nın savaştan çekilmesi ve Yunanistan'ın savaşa girmesi gizli paylaşım Planlarında bir takım değişikliklere neden olmuştur.

Türkiyede Bulunan Toprak Türleri Nelerdir, Coğrafya Kpss ve Ygs Hazırlık Ders Notu

TÜRKİYE’DE TOPRAKLAR

Türkiye'de Topraklar toprağın oluşumu üzerinde iklim, bitki örtüsü , canlı organizmalar ve dış kuvvetler etkilidir. Nemli iklim topraklarında tuz ve kireç oranı az iken özellikle Karadeniz'de kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde topraklarda tuz ve kireç oranı fazladır.  Ülkemiz iklim ve bitki örtüsü çeşitliliği nedeniyle toprak türleri açısından oldukça zengindir.

Kırmızı ve kahverengi Topraklar: Nemli Karadeniz kıyı şeridinde görülen toprak türüdür.  

Podzol: Batı Karadeniz kıyılarında görülür.

Çernezyom:  Dünyanın en verimli toprağıdır. Erzurum - Kars platolarında görülür. Çok verimli olmasına rağmen iklim koşullarının uygun olmaması nedeniyle topraktan fazla yararlanılamaz.

Kahve ve Kestane Renkli Step Toprağı:  Ülkemizin iç kesimlerinde görülür.

Terra – Rossa:  Akdeniz, Kıyı Ege ,Güney Marmara ve Gaziantep çevresinde görülür. Demiroksit oranı yüksektir.  Kırmızı toprak da denir.  Verimi oldukça düşüktür.

Alüvyal:  Akarsu boylarında ve Delta ovalarında görülen verimli topraklardır.

Lös: İç bölgelerde rüzgarların geçirmiş olduğu topraklardır.
 

Tüflü Topraklar: Volkanik alanlarda görülür.. Ülkemizde Kapadokya yöresinde bulunan bir toprak türüdür.

Osmanlı İmparatorluğunun Kültür ve Uygarlığı Testi ve Cevap Anahtarı

Osmanlı İmparatorluğunun Kültür ve Uygarlığı Testi

1. Osmanlı Devleti'nde Ferman makamı padişah , fetva makamı ise Şeyhülislamdı.

Bu durum Osmanlı Devleti ile ilgili;

I. Şeyhülislamlar Hanedan Ailesi içinde seçilmiştir.

II. Teokratik -monarşi bir yapı bizleri görülmüştür.

III. Güçler ayrılığı anlayışı benimsenmiştir.

Yargılarından hangisini dayanak oluşturur?

A) Sadece II         B) Sadece III            C)  I ve II           D) I  ve  III       E) II   ve    III

2. Osmanlı Devleti'nde görülen aşağıdaki uygulamalardan hangisi veraset sisteminin düzenli hale getirildiğini kesin bir göstergesidir ?

A) Ülkenin Hanedan ailesinin mülkü sayılması

B) Krdeş katli uygulamasını yaygınlaştırılması

C) Ekber ve Erşed sistemine geçilmesi

D) Şehzadelerin sancaklarda görevlendirilmesi

E) Ükenin hükümdarları oğullarının mümkün sayılması

3. Osmanlı Devleti'nde görülen;

I. Dirlik sisteminin uygulanması

II. Gayrimüslimlerden daha fazla vergi alınması

III. Şer'i hukukun uygulanması

durumlarından hangileri devletin teokratik nitelikli taşıdığına Kanıt gösterilebilir?

A)  Yalnız I       B) yalnız II ve III        C)I  ve II      D) II  ve   III     E) I, II ve III

4. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nin üç kıtaya yayılmasının sonuçları arasında gösterilemez?

A) Merkezi otoriteyi sağlamanın

B) Üçleşmesi dinsel birliğin sağlanması

C) Etnik yapının çeşitlenmesi

D) Devlet memuru ihtiyacının artması

E) Gümrük gelirlerinin artması

5. Osmanlı klasik döneminde padişah ve yer kendisi seferi gitmemişsin yerine bir Serdar'ı Ekrem tayin eder ve yanına Tuğra çekilmiş boş Ferman kağıtları verildi Serdar'ın fermanları ne şekilde kullandığı Ordu muhimmesi adlı deftere kaydedilir. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz.
A ) Serdar Ekrem savaş sırasında padişahın vekili sayılmıştır.
B) Savaş sırasında alınan kararlar tutanaklara getirilmiştir.
C) Padişahın katılmadığı Savaşlar da Yasama ve yürütme yetkisi mutlak oto olarak Serdar ekleme ayıp sayılmıştır.
D) Padişahlar verdikleri yetkinin ne şekilde kullanıldığını denetleyebilme iştir.
E) Serdar güvenlik bir anlamda Başkomutanlık vekaleti olarak geliştirilmiştir.

6. Osmanlı Devleti'nin Dirlik sistemi ne önem vermek ile;
I. feodal bir yapıya Etkin kılma
II. Tarımsal üretimin sürekliliğini sağlama
III.Eyalet askerlerinin ihtiyaçlarını karşılamak
gibi amaçlardan hangilerine yönelik olduğu söylenebilir?
A) Sadece I        B) Sadece II         C)  I ve II          D) II  ve   III    E) I,   II ve III

7. Osmanlı Devleti'nde devlete ait Topraklar işlenmesi için köylüye verilirdi. Eğer köylü toprağı üç yıl üst üste boş bırakırsa Toprak elinden alınırdı.
 Osmanlı Devleti'nin bu uygulamasıyla
I. Vergi gelirlerini artırmak
II.Üretimde sürekliliğini sağlamak
III. Taşradaki otoritesini güçlü kurmak
gibi amaçlardan hangilerini gerçekleştirmek istediği söylenebilir?


A) Sadece I        B)  I   ve  II         C)  I ve III          D) II  ve   III    E) I,   II ve III

8. Osmanlı Devleti'ndeki
I. Yöneticilerin vergilerden sorumlu tutulmaması
II. Müslüman köylülerden onda bir oranında Öşür vergisi alınması
III. Gayrimüslim köylülerden onda iki oranında Haraç vergisi ve ayrıca güvenlik için Cizye vergisi alınması.
Uygulamalarından hangileri toplumsal düzenin dinsel kurallara dayandığına kanıt olarak gösterilebilir?
 A) Sadece I        B)  Sadece  II         C) Sadece III          D) I  ve   II    E) II ve III

9. Osmanlı İmparatorluğu'nda bir bölgenin vergisinin ihaleyi kazanan kişilerce toplama hakkı olan iltizam önceleri bir veya üç yıl için verilirken zamanla buhar ömür boyu verilmeye başlanmıştır.
Bu durumda;
I. Halkın devlete olan bağlılığının arttırılmak istenmesi
II.Hazine'nin nakit sıkıntısı yaşaması
III. Vergilerin toplanmasının kolaylaştırılmak istenmesi
gibi gelişmelerden hangileri nin neden olduğu söylenebilir?

A) Sadece I        B)  Sadece  II         C)I  ve  II         D) II  ve   III    E)I , II ve III


10. Osmanlı Devleti'nde yöneticiler kadıların verdikleri kararlara karışmazlardı kadılar doğrudan kazaskeri bağlı olurdu.
 Bu bilgiye dayanarak Aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Yargı bağımsızlığının korunmak istediği
B) Kazaskerin kapıdan daha kıdemli olduğu
C) Kadınlara özgür bir çalışma ortamı yaratılmaya çalışıldığı
D) Yargı sisteminin siyasal otoriteye karşı korunduğu
E) Kadıların bölgelerindeki en yüksek dereceli devlet memuru olduğu



 CEVAP ANAHTARI


1A 2C 3D 4B 5C 6D 7E 8E 9D 10E