II. Abdülhamit Dönemi (Meşrutiyet Dönemi)
II. Abdülhamit tahta çıkmadan Mithat paşaya verdiği taahhüt
uyarınca 23 Aralık 1876 da ilk Osmanlı
Anayasası Kanuni Esasi ilan etmiştir.
I. Meşrutiyet'in ilanı
Bir an önce Kanuni Esasi hazırlanmalı toplumun her
kesiminin yer aldığı bir meclis oluşturulmalıdır.
Mithat Paşa'nın önerisiyle isteği üzerine Abdülhamit birinci
meşrutiyeti ilan etmiştir.
I. Meşrutiyet'in ilanı sırasında Padişah II.Abdülhamit-Sadrazam
Mithat paşa - tarih 23 Aralık 1876 - Grup Jön Türkler - fikir ise Osmanlıcılıktır.
I. Meşrutiyet'in ilan edilme nedenleri
1. Azınlık isyanlarının sona erdirmek.
2. Avrupa
devletlerinin Osmanlı devletinin iç işlerine karışmasını engellemek.
3. Osmanlı Devleti'ni
bağlılıktan Kurtarmak.
4. Osmanlı
Devleti'nin Balkanlardaki eyaletleri yönetim koşullarını yeniden belirlemek
amacıyla toplanan İstanbul(tersane) konferansını etkilemek.
DİKKAT: Osmanlı Devleti'nde
I. Meşrutiyet'in ilan edilmesinde Jön
Türkler, yani genç Osmanlılar etkili olmuştur.
I. Meşrutiyet'in ilan edilmesinin sonuçları:
1. Osmanlı
Devleti'nde ilk kez rejim değişikliği yaşanmıştır.
2. Parlamenter dönem
başlamıştır.
3. Anayasal düzene geçilmiştir.
4. Halk İlk kez yönetime ortak olmuştur.
5. Halk ilk kez seçme seçilme hakkını elde etmiştir.
Bilgilendirelim: Kanuni Esasiye göre Osmanlı
parlamentosu iki meclisten meydana gelmiştir.
Mebusan Meclisi ve Ayan Meclisi .
Mebusan Meclisi:
Üyeleri Osmanlı Devleti'nin erkek vatandaşları tarafından seçilmiştir.
Üyeleri dört yıl için seçilmiştir.
Ayan Meclisi: Üyeleri padişah tarafından seçilmiştir.
Ölünceye kadar görevde alabiliyorlardı.
Üyelerin sayısı Mebusan Meclisi üyelerinin üçte birini
geçmemiştir.
Kanuni Esasi de Yer
Alan Bazı Önemli Maddeler
1.Herkes kanun ve devlet karşısında eşit haklara sahiptir.
2. Herkese eğitim ,öğretim, Mülkiyet hakkı ,Basın ,Yayın ve
din özgürlüğü verilmiştir.
3. Yasama yetkisi Ayan Meclisi ile Mebusan Meclisi'ne aittir.
4. Ayan Meclisi Üyeleri padişah tarafından ölünceye kadar
görevde kalmak kaydıyla tayin edilecektir. 5. Mebusan Meclisi Üyeleri dört
yılda bir yapılan seçimlerde erkeklerin seçeceği milletvekillerinden
oluşacaktır.
6.Yürütme yetkisi padişahın bulunduğu Bakanlar Kuruluna aittir:
7.Hükümetin kurulması ve görevden alınması yetkisi padişaha
aittir.
8.Hükümet padişaha
karşı sorumludur.
9. Meclisin açılma ve kapanma yetkisi padişaha aittir.
10.Kanun teklifinin yalnızca hükümet yapabilecek ve kanunlar
padişahın onayından sonra yürürlüğe girecektir.
- Osmanlı Devleti Mebusan Meclisi'nde Müslüman vekillerin yanı sıra azınlık vekillerin tercih edilmesiyle sağlayarak ülke bütünlüğünü korumaya çalışmıştır. ilk Mebusan Meclisi'nde 69 Müslüman 46 gayrimüslim toplam 115 milletvekili bulunuyordu.
- Ayan Meclisi üyelerinin saygısı ise 26 idi.
- Azınlık milletvekillerinin uzlaşması tutumları nedeniyle zorluklar yaşandı. Bu nedenle II. Abdülhamid Osmanlı Rus Savaşı (93 Harbini) gerekçe göstererek anayasanın kendisine verdiği hakkı kullanıp mebusan meclisinin süresiz Kapattı .( meclisi askıya aldı .)
Düşünelim:
Bu durum Osmanlı Devleti'nden demokratik hayatı kesintiye uğratmıştır.
İstibdat (baskı ) Dönemi 1878 - 1908
II. Abdülhamit'in meşruti yönetimi kaldırmasından II.
Meşrutiyet'in ilan edilmesi ne kadar süren 30 yıllık Döneme Osmanlı tarihinde
İstibdat dönemi adı verilir.
İstibdat Döneminde Yapılan Baskılar (yani gelişmeler)
Basına sansür
uygulandı.
Hafiyelik (yani ispiyonculuk) Teşkilatı kuruldu.
Hamidiye alayları
kuruldu.
Donanma Haliç'e terkedildi .
Devlet Yıldız Sarayı'nda yönetilmeye başlandı .
Ziraat Bankası kuruldu.
Milli itibar Bankası kuruldu.
Kabotaj Hakkı
yabancılara verildi.
Demiryolu ve köprülerin yapımı yabancılara devredildi .
Mecelle yürürlüğe girdiği.
Sanayi-İ Nefise Mektebi açıldı.
İstanbul Arkeoloji
Müzesi açıldı.
Müze-yi Hümayun açıldı.
Muharrem Kararnamesi
yayınlandı. ( iflas açıklaması)
Duduyunu umumiye Teşkilatı (Genel Borçlar İdaresi) kuruldu.
İstibdat döneminde Osmanlı İmparatorluğu'nun kaybetmiş
olduğu yerler:
Kıbrıs 1878 - İngiltere
Tunus 1881 - Fransa
Mısır 1882 - İngiltere
Girit 189 7- Özerkliğini kazanmıştır.
