II. Abdülhamit Dönemi (Meşrutiyet Dönemi) Gelişmeleri ve Yenilik Hareketleri , İsdibdat Dönemi Kpss Notları

 II. Abdülhamit Dönemi (Meşrutiyet Dönemi)

II. Abdülhamit tahta çıkmadan Mithat paşaya verdiği taahhüt uyarınca 23 Aralık 1876 da ilk Osmanlı Anayasası Kanuni Esasi ilan etmiştir.

I. Meşrutiyet'in ilanı

 Bir an önce Kanuni Esasi hazırlanmalı toplumun her kesiminin yer aldığı bir meclis oluşturulmalıdır.

Mithat Paşa'nın önerisiyle isteği üzerine Abdülhamit birinci meşrutiyeti ilan etmiştir.

I. Meşrutiyet'in ilanı sırasında Padişah II.Abdülhamit-Sadrazam Mithat paşa - tarih 23 Aralık 1876 - Grup Jön Türkler -  fikir ise Osmanlıcılıktır.

I. Meşrutiyet'in ilan edilme nedenleri

1. Azınlık isyanlarının sona erdirmek.

2. Avrupa devletlerinin Osmanlı devletinin iç işlerine karışmasını engellemek.

3. Osmanlı Devleti'ni bağlılıktan Kurtarmak.

4. Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki eyaletleri yönetim koşullarını yeniden belirlemek amacıyla toplanan İstanbul(tersane) konferansını etkilemek.

DİKKAT: Osmanlı Devleti'nde I. Meşrutiyet'in ilan edilmesinde Jön Türkler, yani genç Osmanlılar etkili olmuştur.

I. Meşrutiyet'in ilan edilmesinin sonuçları:

1.  Osmanlı Devleti'nde ilk kez rejim değişikliği yaşanmıştır.

2. Parlamenter dönem başlamıştır.

3. Anayasal düzene geçilmiştir.

4. Halk İlk kez yönetime ortak olmuştur.

5. Halk ilk kez seçme seçilme hakkını elde etmiştir.

Bilgilendirelim: Kanuni Esasiye göre Osmanlı parlamentosu iki meclisten meydana gelmiştir.

Mebusan Meclisi ve Ayan Meclisi .

Mebusan Meclisi: Üyeleri Osmanlı Devleti'nin erkek vatandaşları tarafından seçilmiştir.

Üyeleri dört yıl için seçilmiştir.

Ayan Meclisi: Üyeleri padişah tarafından seçilmiştir.

Ölünceye kadar görevde alabiliyorlardı.

Üyelerin sayısı Mebusan Meclisi üyelerinin üçte birini geçmemiştir.

Kanuni Esasi de  Yer Alan Bazı Önemli Maddeler

1.Herkes kanun ve devlet karşısında eşit haklara sahiptir.

2. Herkese eğitim ,öğretim, Mülkiyet hakkı ,Basın ,Yayın ve din özgürlüğü verilmiştir.

3. Yasama yetkisi Ayan Meclisi ile Mebusan Meclisi'ne aittir.

4. Ayan Meclisi Üyeleri padişah tarafından ölünceye kadar görevde kalmak kaydıyla tayin edilecektir. 5. Mebusan Meclisi Üyeleri dört yılda bir yapılan seçimlerde erkeklerin seçeceği milletvekillerinden oluşacaktır.

6.Yürütme yetkisi padişahın bulunduğu Bakanlar Kuruluna aittir:

7.Hükümetin kurulması ve görevden alınması yetkisi padişaha aittir.

8.Hükümet padişaha karşı sorumludur.

9. Meclisin açılma ve kapanma yetkisi padişaha aittir.

10.Kanun teklifinin yalnızca hükümet yapabilecek ve kanunlar padişahın onayından sonra yürürlüğe girecektir.

• Osmanlı Devleti Mebusan Meclisi'nde Müslüman vekillerin yanı sıra azınlık vekillerin tercih edilmesiyle sağlayarak ülke bütünlüğünü korumaya çalışmıştır.  ilk Mebusan Meclisi'nde 69 Müslüman 46 gayrimüslim toplam 115 milletvekili bulunuyordu.

• Ayan Meclisi üyelerinin saygısı ise 26 idi.

•  Azınlık milletvekillerinin uzlaşması tutumları nedeniyle zorluklar yaşandı. Bu nedenle II. Abdülhamid Osmanlı Rus Savaşı (93 Harbini) gerekçe göstererek anayasanın kendisine verdiği hakkı kullanıp mebusan meclisinin süresiz Kapattı .( meclisi askıya aldı .)

Düşünelim:  Bu durum Osmanlı Devleti'nden demokratik hayatı kesintiye uğratmıştır.

İstibdat (baskı ) Dönemi 1878 - 1908

II. Abdülhamit'in meşruti yönetimi kaldırmasından II. Meşrutiyet'in ilan edilmesi ne kadar süren 30 yıllık Döneme Osmanlı tarihinde İstibdat dönemi adı verilir.

İstibdat Döneminde Yapılan Baskılar (yani gelişmeler)

Basına sansür uygulandı.

Hafiyelik (yani ispiyonculuk) Teşkilatı kuruldu.

Hamidiye alayları kuruldu.

Donanma Haliç'e terkedildi .

Devlet Yıldız Sarayı'nda yönetilmeye başlandı .

Ziraat Bankası kuruldu.

Milli itibar Bankası kuruldu.

Kabotaj Hakkı yabancılara verildi.

Demiryolu ve köprülerin yapımı yabancılara devredildi .

Mecelle yürürlüğe girdiği.

Sanayi-İ Nefise Mektebi açıldı.

İstanbul Arkeoloji Müzesi açıldı.

Müze-yi Hümayun açıldı.

Muharrem Kararnamesi yayınlandı. ( iflas açıklaması)

Duduyunu umumiye Teşkilatı (Genel Borçlar İdaresi) kuruldu.

İstibdat döneminde Osmanlı İmparatorluğu'nun kaybetmiş olduğu yerler:

 Kıbrıs 1878 - İngiltere

Tunus 1881 - Fransa

Mısır 1882 - İngiltere

Girit 189 7- Özerkliğini kazanmıştır.