Piaget’in Duyusal Motor Dönemde Gerçekleşen Zihinsel Faaliyetler

              Piaget’in Duyusal Motor Dönemde Gerçekleşen Zihinsel Faaliyetler 

1. Ses Bulaşması: Piaget'e göre bu dönemde bebekler kimi zaman diğer bebeklerin ağlamalarını duydukları zaman sıkılır ve kendileri için rahatsızlık verici bir durumun söz konusu olduğunu hissine kapılıp ağlamaya başlarlar. Bu zamanlarda bebek ağlama sesi ile hoşuna gitmeyen tedirginlik verici durum arasında bir bağlantı  kurup ağlamaya başlar. Buna ses bulaşması denir.
Bodrum basit düzeyde bir taklit ve öğrenme becerisinin geliştiğini gösteren bir ipucu olarak algılanmaktadır.

2. Devresel (döngüsel) Tepkiler: Çocukların belirli türdeki davranışları tekrarlaması devresel ya da döngüsel tepki olarak adlandırılır. Çocuk tesadüfen yaptığı bir davranış sonrasında elde ettiği bir davranışı tekrar tekrar yapar. Çıngırağını yere vurunca çıkan ses dikkatini çeker sürekli olarak vurmaya başlar. Döngüsel tepki çocuğun bu yeni uyaranlara uyum sağlama süreci olarak düşünülebilir. Çocuk davranışı özümsediği ya da uyum sağladığında dengeye ulaşır farklı bir davranışa geçer.

3. Alışkanlıklar: Devresel veya döngüsel hareket sonucuna bağlı olarak bir hareketin Tekrar edilmesidir. Yani devresel tepkinin bebeğin sınama-yanılma davranışı içinde bir rastlantı olarak yakaladı zevk aldığı ve başarılı bir hareketi durmadan tekrarlanmasıdır.
Devresel tepkiler daha sonra tekrar lahana tekrarlana alışkanlıkları oluştururlar.
bir tepkinin alışkanlığa dönüşmesi halinde kişide eski heyecanı bırakmadığı için sönebilir.

4.Nesne Devamlılığı (nesne sürekliliğinin) Kazanılması: Bebeğin kendi bedeni ve dış nesneler arasında ayrım yapması ve nesnelerin kendinden bağımsız olarak da var olduklarını kavraması nesnelerin devamlılığı ya da sürekliliği kavramı ne kazandırır.
Bir başka deyişle nesne devamlılığı bebeğin kendi görüş alanının dışında kalan
nesnelerin var olduğunu bilmesidir. Nesne devamlılığı kavramının gelişimindeki ilk belirtiler 8 ile 12 aylar arasında ortaya çıkmaktadır ve 18 aya kadar gelişmesi beklenebilir bir durumdur.
4 -5 aylık bebekler gözlerinin önünde kaybolan nesneleri takip edemezler ve bu nesneleri saklandıkları yerlerden bulup alamazlar.
Örneğin annenin bebeğin gözü önünde yastığının altına sakladığı oyuncak bebek için yok olmuştur. Oyuncak göz önünden kayboldu anda hafızada temsil edilmemektedir.
Yani beş aylık bir bebek için kendi görüş alanında bulunmayan bir nesne varlıklar dünyasında yok olur. 2 yaşındaki bir bebek kendisine gösterilen ve sonra saklanan Bir nesneyi saklandığı yerde rahatlıkla bulunmakta ve oraya gidip o nesneyi almaktadır.

5.Ertelenmiş Taklitler: Bebekler çevrelerinde gördükleri kişilerin Yüz ifadelerini taklit edebilirler. Ancak bu taklit önceleri sadece modelin göz önünde olduğu durumlarda yapılırken daha sonra model ortada olmadan da yapılabilir hale gelir buna ertelenmiş taklit denir.
Ertelenmiş taklitler hafıza süreçlerini gösterdiği için zihinsel gelişim ile ilgili ipucu verir.
Ertelenmiş taklitler hafızada bilginin tutulabileceğini gösteren delillerdir.
Ertelenmiş taklidini en belirgin örneği bebeğin annesinden gözleri bir davranışı birkaç gün sonra sergilemesidir. 2 yaşındaki bir kız çocuğunun annesi odada yokken oyuncak bebeğini yemek yedirmesi annesi gibi bebeğin ağzını silmesi yanaklarını okşayıp konuşması ertelenmiş tatlı ve güzel bir örnektir.

6.Simgesel İşlev: Piaget’e göre kavram ve dil yetenekleri kaynağını duyu hareket dönemin sonuna doğru ortaya çıkan simgesel işlevde bulur. simgesel işlev simgeleri anlama üretme ve kullanma becerisini içerir.
simgesel işlem kavram gelişimi dil gelişimi, jestler, Düşsel ve simgesel oyun ve resim yapmak için temel oluşturur. simgesel işlev çocuklara yeni pek çok gizilgücü yolunu açabilen bir durumdur.

Piaget'e Göre Zihinsel Gelişim Dönemleri ve Özellikleri

                                 Piaget'e Göre Zihinsel Gelişim Dönemleri

Piaget’e göre çocuk basitten karmaşığa doğru bir sıra içinde bilişsel gelişimini sürdürüyor.
Piaget zihinsel gelişim aşamalarını aşağıda listelenen 4 dönemde incelemiştir.
1-Duyu hareket (duyusal motor dönemi) 02- yaş

2-İşlem öncesi dönem 3 -7 yaş

3-Somut işlemler dönemi 7 -11 yaş

4-Soyut işlemler dönemi 11 -18 yaş

Piaget'e göre bu gelişim sürecinde dönemlerin sırası değişmez. Gelişim dönemlerinde bireysel farklar vardır. Dönemler arasında hiyerarşi vardır her dönem kendinden önceki dönemin özelliklerine sahiptir her dönemin kendine özgü gelişim özellikleri vardır.
1-) Duyu hareket dönemi
Zihin gelişiminde ilk dönem yaklaşık olarak 0- 3 yaşları arasında yaşanır.
Bu dönemde bebek yakın çevresinde bulunan çeşitli uyarıcıları kendince algılar.
Birçok hareketi önce refleks düzeyinde sonra rastlantısal ve tekil olarak daha sonrada ise ulaşmak istediği bazı amaçlara doğru eşgüdümle gerek tekrarlar. Böylelikle gerek kendi bedeni gerekse çevresindeki nesne ve durumlara ilişkin bazı temel bilgileri edinir. Yani bu dönemde bebeğin zihinsel etkinlikleri duyusal uyarıcılar refleksler ve basit hareketlerle sınırlıdır.
Piaget duyu hareket dönemini 6 alt devreye ayırmıştır.

Bu evreler:

Refleksler aşaması 0- 1 ay

Birincil döngüler tepkiler ve alışkanlıklar aşaması 1-4 ay

İkinci döngüsel tepkiler aşaması 4-8 ay

İkinci döngüsel tepkilerin koordinasyonu ve amaca yönelik davranışlar aşaması 8-12 ay           

Üçüncü döngüsel tepkiler yenilikler ve merak aşaması 12-18 ay

Zihinsel kombinasyonlar ve problem çözme aşaması 18-24 ay ve sonrası

2-)İşlem Öncesi Dönem 3 ile 7 yaşlar arasında kapsayan dönemdir.
Piaget işlem kavramını mantıksal düşünme kavramı ile eşdeğer kabul eder.
Bu nedenle Bu döneme mantıksal düşünme öncesi dönem denilmesi de mümkündür.
Bu dönemdeki çocukların yetişkinlerden farklı kendilerine özgü bir düşünme ve akıl yürütme biçimleri vardır.
Piaget işlem öncesi dönemi sembolik fonksiyon aşaması 3- 4 yaş ile sezgisel dönem aşaması 5-7 yaş olarak 2 aşamaya ayırarak ele alıp inceler.
a.Sembolik fonksiyon evresi: 3-4 yaş sembolik fonksiyon aşamada 3-4 yaşındaki çocuklar mevcut olmayan bir nesneyi veya kişiyi temsil eden bir sözcük sembol ya da varlığı zihinsel olarak ifade etme yeteneğini geliştirir.
Örneğin güneşi kişileri olayları ifade etmede resmi kullanabilirler.
Sembolik fonksiyonların kullanıldığı durumlardan biri de sembolik oyunlardır. Bu aşamada çocuklar sembolik oyunlar oynarlar.

Örneğin çocuklar bu dönemde sofralardan atlar yapıp, onlarla yarışırlar yapar jokeyler gibi davranırlar. Çubuklardan gemiler yapıp derelerde ya da su birikintilerinde onları yüzlülükle ve o gemilerin kaptanları olurlar.
b.Sezgisel düşünm evresi: 5-7 yaş sezgisel düşünme evresindeki çocuklar karşılaştıkları bütün problemlerin çözümleri ne ancak sezgi düzeyinde ulaşabilmektedirler.
Sezgisel düşünme bir problemin kavramın olgunun çok dikkatli incelenmeden deneye ve akla mantığa vurulmadan dolaysız olarak kavranmaya çalışılmasıdır.

Bu dönemdeki çocukların kullandıkları düşünme İlkel bir düşünme biçimidir. Bu ilkel düşünme ve sezgisel düşünme onların sınıflama ve sıralama gibi basit işlemleri bile tam olarak apmalarına imkan tanımamaktadır.
Ancak çok basit düzeyde ; Mesela bir durumu nesne ya da olguyu tek özelliğe göre sınıflamak gerektiğinde bu işlemi yapabilmektedirler.
Örneğin insanları tek özelliklerine göre kızlar ya da erkekler olarak sınıfla ya bilmektedirler.
İşlem öncesindeki dönemde çocukların bilişsel gelişimleri benmerkezci düşünme ,paralel oyun , toplu monolog ,canlandırmacılık, yapaycılık, tersine çevirememe , korunum kavrayamama ve tek özelliğe göre sınıflama kavramları ile açıklanır.

3-)Somut işlemler dönemi: Takriben 7 ile 11 yaşlar arasında yer alan ve ilköğretim birinci kademesinde denk gelen bu dönemde benmerkezci düşünce önemli ölçüde azalır, çocuk bilişsel güçlüklerin üstesinden gelmeye başlar.
Somut işlemler döneminde çocuğun işlemleri muhakeme edişi mantıklı bir hale gelir. İşlem öncesi dönemi çözülemeyen korunum problemleri bu dönemde çözülür. Çocuk işlemleri tersine çevirebilme kapasitesine de erişir.
Yine somut işlemler döneminde çocuk odaktan uzaklaşarak düşünmeye de başlar. Çocuk bu dönemde nesneleri olayları gibi bir ya da birçok özelliklerine göre sınıflandırma sıralama ve karşılaştırma işlemlerini yapabilir.
Daha önce bir kez olsun gördüğü şeyleri o anda görmeden düşünme yolu ile kavrayabilir.
Ancak bu dönemde bir problemin çözülmesi somut nesneler ile bağlantılı olmasına bağlıdır.
Yani çocuk nesneyi olayı ya da onları temsil eden uyarıcıların muhakkak daha önce de en az bir kez görmüş olmalıdır.
Örneğin matematikte rakamlar gibi soyut şeylerle işlem yapmak yerine elma armut gibi somut nesneler ile işlem yapabilirler.
Ayrıca soyut işlemler döneminde kazanılan bazı bilişsel becerilerin gelişimi de bu dönemde başlar.
4-)Soyut işlemler dönemi : En üst bilişsel gelişim dönemi olan bu dönem 11 yaş ve sonrasında başlayarak yetişkinlik yıllarına uzanır. Bu dönemin temel altyapısı ergenlik yıllarında tamamlanır.
Piaget'e göre erken somut işlemler döneminden sonra kişisel somut deneyimlerinin ötesine geçer ve bilmediği yaşamadığı şeylerle ilgili hipotezler kurmaya başlar.
Somut işlemler döneminde hipotezler öneriler kurgular üzerinde yapılabilir. Ancak soyut işlemler döneminde gözlem yatmadan somut deneyim sağlamadan hipotezlerden sonuç çıkarmak mümkün olabilmektedir.
Söz konusu soyut düşüncenin 4 özelliği vardır.
1. Gerçek olan ile mümkün olabilecek olan arasındaki ilişkiyi değerlendirebilme yeteneği
2.Bağdaş kurarak analiz yapabilme yeteneği
3.Alternatifler getirebilme bir başka ifade ile öneriler getirebilme yeteneği
4.Hipotezler ile tümdengelimsel düşünce yeteneği

Piaget'in Dönemleri ile İlgili Kavramlar

Öğretmen Tipleri / Modelleri Nelerdir ?

                                       ÖĞRETMEN MODELERİ

1.Saldırgan Öğretmen:

Eğitimde öğretmen tipleri ve öğrenciler üzerindeki etkileri bir saldırgan öğretmen sınıf kontrolü katı bir biçimde sağlamak istediklerinde tepkileri düşmancadır sinirli kavgacı esnek olmayan zaman zaman sulu ve lakayt davranış özellikleri gösterirler. Cezalandırma eğilimindedirler tehdit ve Gözdağı verirler , Öğrencilerin bu tip Öğretmenlere karşı saygıları yoktur ve kendilerini eşit davranmadıklarını düşünürler sürekli.

 2. Destekleyici olmayan öğretmen:

Pasif bir yaklaşım gösterir bütün öğretmenler beklentilerini öğrencilerden Ne istediklerini veya Neyi kabul edecekleri açıkça ifade etmezler ya davranışsal standartları açıkça belirtilemez ver ya da belirledikleri standartlarına uygun eylemlerle desteklemekte başarısızdırlar bu tutarsız beklenti ve uygulamalar karşısında kafaları karışan öğrenciler kendi haline bırakırlar öğretmenlerin sınıflarında genellikle öğrenciler sinirli hileci Öfkelidirler ve öğretmene karşı çok az saygı duyarlar ,sınıfta gergin bir hava mevcuttur.

3. Destekleyici öğretmen tipi:
 Güven oluşturmaya gayret eder buçuk öğretmenler öğrencilerine sürekli nasıl davranmaları gerektiğini öğretiyorlar öğrencilerin neyin kabul edilebilir neyin kabul edilemeyeceği olduğunu anlamalarına yardımcı olurlar. Düşmanlıktan tehdit edicilikten uzak ,tutarlı , özenli ve ilgili bir öğretmen tipidir . Öğretmenler oluşturdukları iletişim ortamıyla ve bir model olarak öğrencilerin kendilerini değerli görmelerinde ve sınıf atmosferini güven verici olarak algılamalarında önemli bir role sahiptir.
Destekleyici ve teşvik edici bir iletişim biçimi bireylerin kendilerini değerli gördükleri pozitif bir sınıf atmosferi oluşmasını sağlarlar bu tip öğretmenler genellikle öğrenci tarafında model alınır Ve sevilirler.


sevgiyle kalın...

Eğitim Dünyasında rehberliğin Yeri ve Önemi / Öğrenci Kişilik Hizmetleri

Çağdaş Eğitim sisteminde öğrenci kişilik hizmetleri ve rehberlik
 
Bireyin bedensel duygusal Düşünsel ve sosyal yeteneklerinin kendisi ve toplum için en uygun şekilde gelişmesi oluşumudur.  Kısaca bireyin her yönüyle bir bütün olarak kendisi ve toplum için en uygun düzeye geliştirilmesi sürecidir.

Çağdaş anlayışa göre eğitimin genel amacı
Bedensel ve psikolojik olarak sağlıklı topluma etkin bir şekilde uyabilen bireyler yetiştirmektir diğer bir söylemle çevre koşullarını sorgulamayan Aynen uymak ve sürdürmek için toplumu ileri seviyelere götürebilecek toplumu geliştirebilecek değişimleri ve sağlayabilecek bireyler topluluğu yetiştirmektir.

Çağdaş Eğitim sisteminden rehberliği üç başlık altında toplayabiliriz 

1. Öğrenim hizmetleri: öğrenci bilgi ve beceri kazandırarak bilişsel güçlerini geliştirmek .
2. Öğrenci kişilik hizmetleri:  öğrencilerin faaliyetlerinden en etkili biçimde yararlanabilmeleri ve kendilerini her yönüyle tüm olarak geliştirmeleri için uygun ortam sağlamaya yönelik hizmetlerin tümü.
 3. Yönetim hizmetleri:  Öğretim'de öğrenci kişilik hizmetlerinin iyi bir şekilde yürütülmesi için gerekli personel araç gereç gibi şeyleri sağlamak ve programların yürütmekle yükümlü örgüt.
 
Burada öğrenci kişilik hizmetleri beş başlık altında ele alınır:
a) Sağlık Hizmetleri 
b) Sosyal yardım hizmetleri 
c) Sosyal ve kültürel hizmetler 
d) Rehberlik ve psikolojik danışma
e) Özel eğitim ve özel yetiştirme 

Bu genel amacı analiz ettiğimizde Çağdaş eğitimin amaçlarını şu şekilde sıralamak mümkün olacaktır. 

A) Bireyin kendisi için yetiştirmek 
Eğitimde amaç bireyin önce kendisi için yararlı ve gerekli donanımlar kazanmasını sağlamak Türk eğitimi bunu gerçekleştirmek için şu alt amaçları ulaşmaya çalışır 
1-Bireyi Meslek sahibi yapmak 
2-Toplumsal uyum sağlamak 
3- Kendisini geliştirme olanaklarını vermek

B)Birey ve toplum için yetiştirmek 
1-Bir toplumun düzenini ve sürekliliğini sağlayacak İyi bir insan iyi bir vatandaş olarak geçmesini sağlamak.
2-Toplumun ekonomik yaşamı için Nitelikli insan gücü sağlamak
3- iş yaşamında esnek, gelişmeye açık ,yaratıcı ve verimli olabilecek davranışlar kazandırmak,
 
Öğrenci kişilik hizmetleri nedir ?
Öğrenci kişilik hizmetleri kapsamı öğrenci kişilik hizmetleri;  öğrencilerin barınma ,beslenme ,sağlık ,serbest zamanlarını değerlendirme gibi ihtiyaçlarını giderecek yardımlar yanımda , onların gizilgüçlerini geliştirme yetenek ve ilgilerine uygun okul ve meslek seçme, insanlarla daha iyi ilişkiler kurabilmek gibi kişilerin gelişme ve uyumuna ilişkin Sorunların çözümü için onlara yapılacak yardımları kapsamaktadır.
 
Öğrenci kişilik hizmetleri kısaca açıklayalım 
a-) Sağlık hizmetleri:
Sağlığı koruma sağlık eğitimi ,sağlık kontrolleri yaptırma , bulaşıcı hastalıklar ve korunma yolları tanı ve tedavi merkezleri.
b-) Sosyal yardım hizmetleri :
Öğrencileri burs ve barınma konusunda bilgilendirme beslenme , ulaşım , ek iş konusunda yardımcı olma gibi hizmetlerin kapsar.
c-) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri
 Öğrencilerin , sunulan psikolojik yardım hizmetlerini kapsar.
d-) Özel eğitim ve özel yetiştirme hizmetleri:
Özel yetenekleri geliştirme fırsatlarına yardımcı olmak , gereksinim duyulan alanlarda kurslara yönlendirme ,verimli ders çalışma becerileri kazandırma , başarısızlık nedenleri konusunda öğrencileri bilgilendirme.
 e-) Sosyal ve kültürel hizmetler:
 Serbest zaman etkinlikleri ve serbest zamanın verimli kullanma alışkanlıkları ile becerilerine göre öğrencileri serbest zaman etkinliklerinde yönlendirme , boş zaman etkinlikleri gibi konular
öğrenci kişilik hizmetlerinin amacı öğrencinin eğitim ortamında en yüksek düzeyde yarar sağlayabilmesi için gerekli imkanları hazırlamak ve var olan engelleri kaldırmaktır bu durumda öğrenci kişilik hizmetleri eğitim kurumlarında öğretim ve yönetim faaliyetlerinin amacına ulaşmasına yardımcı olan faaliyetler olduğunu söylemek mümkündür.

Belirttiğimiz bütün bu hizmetler alanında profesyonel kişilerce bireyleri sunulan hizmetlerdir. Bütün bu hizmetlerin başarılı bir şekilde sunulabilmesi ,okuldaki yönetici ve öğretmenlerin de işbirliği içinde olmasının gerekli kılmaktadır. Öğrenci kişilik hizmetleri kapsamında bireylere sunulan hizmetlere baktığımızda rehberlik hizmetlerini de görebilmekteyiz bu hizmetler içinde rehberlik bireyin gelişmesine doğrudan doğruya yani bireysel olarak yardım etme işidir.

sevgiyle ,bilgiyle kalın....